Gebruyken ende aldoende

Grappig draadje

Ik kan me eigenlijk alleen dingen herinneren die ik juist niet zo doe als mijn moeder dat deed. Zij kon echt totaal niet koken en had ook helemaal niks met eten, behalve dan dat het noodzakelijke brandstof en bron van vitamines was. Ik heb in mijn studententijd en daarna best aardig leren koken al zeg ik het zelf.
Mijn moeder was van de standaard AVG (gekookte aardappels, vlees en groente). Een keer per week aten we macaroni met ham, kaas en tomatenpuree. Dat zwarte braadpannetje waar we dat uit aten heeft ze nog steeds en dat is echt een minipan met een diameter van zo'n 30 cm waar we dan met een gezin van 5 personen uit aten! Mijn vader at dan ook altijd als een zieke kip.
Grappig is ook dat zij helemaal geen kruiden of specerijen gebruikte. Ik kan me nog een kerstdiner herinneren, waarbij mijn zussen en ik bij haar thuis gingen koken. Wij hadden ook boodschappen gedaan, maar hadden er geen rekening mee gehouden dat basale dingen als peper en mosterd niet in huis waren!
Mijn moeder was ook een bloedfanatieke strijkster, terwijl ik alleen mijn eigen bloezen strijk als ik die echt te kreukelig vind. Broeken, t-shirts, theedoeken, dekbedovertrekken, ik peins er niet over om die over de strijkplank te leggen. Moeder streek ook altijd veel te heet, zodat je van die verbrande stiksels in de kraag van je bloesjes had, die mateloos irriteerden. Dat is vast de oorzaak van mijn strijkaversie.

Nu ik erover nadenk heb ik toch wel wat overgenomen van mijn moeder. Ik slaap bijvoorbeeld altijd met de ramen open en was me elke ochtend.

Verstuurd met de Ouders Online iPhone app

Oh ja, macaroni

Mijn moeder maakte macaroni met een blikje tomatenpuree (yuk), een ui erdoor, en dan blokjes ham en smac. Het eerste wat ik deed was al die smac eruit vissen, dat kreeg ik echt niet weg. Eigenlijk vond niemand die macaroni lekker dus ik vraag me af waarom ze het bleef maken.
Ik ben heel hard aan het denken welke gewoonten ik van mijn moeder heb overgenomen. Ik denk alleen het omvouwen van het onderste randje van een koffiefilter, en ramen lappen met ammonia.

Koken á la moeder

Mijn moeder kookte echt alleen de Hollandse pot, met macaroni en nasi als enige exotische 'spring uit de band' maaltijden. Ik mocht thuis ook nooit koken, maar toen ik in januari hoorde dat ik in maart het huis uit zou gaan, heb ik nog een snelle training gekregen van mijn moeder. Te weinig om het echt van te leren, maar ik mocht altijd wel op mijn moeders vingers kijken en heb zo toch een hoop meegekregen. Ik wist dus hoe je een 'papje' moest maken voor over de bloemkool, andijvie, koolraap en witlof. Ik wist hoe je sla moest maken. Alleen niet de verhoudingen van zout en peper, dus dat werd een smakelijk experiment bij mijn eerste poging:-) Maar ik heb in feite alles dus mezelf geleerd toen ik het huis uit was. Macaroni heb ik nooit zoals mijn moeder dat deed gemaakt. Mijn moeder gebruikte een Silvo blokje, twee dikke schijven boterhamworst in dobbelsteentjes gesneden, ui en een aantal tomaten in partjes erdoor gebakken. Met geraspte kaas uiteraard. ik ben meteen overgestapt op geruld gehakt door de macaroni. Ik kan nog best zo koken als mijn moeder deed, maar we doen het nooit tot zeer zelden. Mijn man is met lichte dwang van mijn kant steeds meer met mij meegeschoven naar een meer internationaal karakter van ons eten. Hij vindt het nu ook erg leuk om van alles uit te proberen, dus dat doen we ook. Andijvie gaat alleen nog maar door stamppot. Maar over bloemkool móet van de dochters een sausje, kerrie of kaas. Dat maak ik van vloeibare boter, bloem, water of melk en kaas of kerriepoeder. In het algemeen houden wij meer van groente die nog net niet tot blubber is gekookt, het mag wat stevig zijn. Sperziebonen mogen dus ook best nog wat werk opleveren voor de tanden. Ik heb nog nooit maagproblemen gehad. Mijn dochter ook niet en die eet de sperziebonen het liefst ongekookt. Dus krijgt ze die ook rauw van mij als ze dat vraagt. Macaroni koken we regelmatig nog 'gewoon' met tomatensaus en gerulde gehakt, maar ook met brie/roomsaus en spinazie of met kruidenkaas/champignonssaus, mmmm:-) Oh ja, bij gebrek aan snijbonenmolen, snij ik ze gewoon vrij grof in stukjes. Net zo lekker. Onze manier van eten is bepaald niet meer zoals bij vader en moeder.
Oh en wat grappig dat Vic de spinazie met beschuitkruim noemt. Dat deed mijn moeder ook! Met een gekookt eitje erbij en soms ook broodsoldaatjes. Ik ben luier wat dit soort groentes betreft (spinazie en andijvie), áls we het al eens eten dan uit de diepvries, á la crème. Dat is volgens mij alweer een paar jaar geleden.

Die macaroni

Mijn moeder maakte macaroni op vergelijkbare manier, met kaas, tomatenpuree en blokjes ham. Dat is nog steeds de basis voor de macaroni die ik regelmatig maak als er gesport moet worden en er weinig tijd is om te koken. Tot grote vreugde van de kinderen, want die vinden het erg lekker.
Ik doe er wel meestal rauwe paprika doorheen, en anders rauwe tomaat. Beetje vitamines en lekkere bite. Soms ook een blikje tomatenblokjes erbij. Vaak olijven in plaats van ham, soms ook kappertjes, pesto, kruiden. Hangt er ook een beetje vanaf wat ik in huis heb. De kinderen eten vanalles maar vinden dit toch wel erg lekker.

Ot: saus bij bloemkool

Behalve kaas- en kerriesaus is ook satesaus erg lekker bij bloemkool (en trouwens bij wel meer soorten kool).

Groeten,

Temet

Temet

mosterd(saus) is ook erg lekker bij bloemkool!

Kaaskopje

Ik hoop toch echt dat je dochter ze voorgekookt uit een pot/blik eet en niet rauw want dat is wel degelijk ongezond.

http://www.hakgroente-instituut.nl/index.php?nav=groenten&id=38

Dalarna

Ik heb het even opgezocht. Ik geef toe dat ik dit niet wist. Gelukkig eten we niet wekelijks verse sperziebonen (ik gebruik bij eenpansgerechten nog wel eens een zakje uit de diepvries), dus ik neem aan dat het niet meteen heel erg is als ze een plukje rauwe bonen eet, maar ik zal het haar toch vertellen. Ik kan ze dan misschien beter na een paar minuten koken al voor haar uit de pan halen.

Satesaus bloemkool

Oh, daar is jongste dol op, dus ik zal haar de keus tussen sate of kaas eens voorzetten:-)

Rauwe groenten

Zie ook

http://webshop.voedingscentrum.nl/pdf/102.pdf

voor een overzicht van allerlei groenten. Links naast de naam zie je bij een aantal groenten staan dat je ze niet rauw moet eten.

Oa bonen en champignons.
Heb het eens nagevraagd en bij grote hoeveelheden kan het effect hebben. Een enkele boon of champignon is geen probleem.

Papjes...

Maïzenapapje, het woord alleen al. Bij anderen heb ik het wel eens gegeten en het is aan mij niet besteed. Hoewel mijn moeder niet van koken houdt en mij vrijwel niets geleerd heeft, behalve cake en appeltaart bakken, hou ik juist wel van koken. En ik doe dingen behoorlijk anders. Zo wil ik niet in jus gedompeld gebraden/gekookt vlees eten (ja! dat kregen wij soms ook, maar gelukkig niet zo vaak) en bijna de hele week gehaktballen.
Voor ons wat gevarieerder vlees en sausjes op basis van béchamelsaus over de bloemkool. Of satésaus natuurlijk Alleen kaassausjes gaan er in geen enkele vorm in.

Geen rauwe champignons?

Hm, dat wist ik niet, die doe ik wel eens rauw door de salade. Vandaar dat ze bij de saladebar van mijn werk wel gebakken zijn!

Dompelvlees

Mijn eerste schoonmoeder deed dat ook. Een keer in de week maakte ze een pan sudderlappen en een pan gehaktballen, voor de hele week. Het rook heerlijk, het smaakte ook prima, zij het wat zout, maar dat vissen in die jus (en dat witte gestolde vet als de boel tussendoor afkoelde) (en wat er met zo'n pan gebeurde toen schoonouders op vakantie waren en zus van vriendje niet alles had opgegeten en ook vertrok en wij een week later thuiskwamen...)

O jee

Dochter heeft blijkbaar een risicovolle smaak. Ze knabbelt ook graag rauwe champignons weg. Ieder zijn meug, maar ik vind het bepaald niet lekker. Nou ja, zolang het niet wekelijks is, zal het toch ook niet meteen heel erg zijn?

Krin, dompelvlees

Krin, Maar het dompelvlees dat mijn moeder maakte, was geenszins een sudderlap. Het was ... nietlekker vlees . Wel jammer, want echte hachee en echt draadjesvlees kan ze wel goed maken. Gelukkig mochten we vlees ook wel overslaan. Maar jus moest dan weer wel, tot mijn verdriet. Want "je kon toch geen droge aardappels eten". Zelfs niet als je dat wilde :-)

Wat is dompelvlees?

Is dat een speciaal soort vlees? Een bereiding? Of laat je een pan vlees een week lang op het fornuis staan, en dan iedere keer weer opwarmen? Of haal je stukken uit de koelkast iedere dag?
En wat voor maaltijden maak je met vlees voor een week?

Br..... Vragen en verbazing.

Algebra

Dompelvlees

De term heb ik uit arren moede zelf verzonnen. In mijn geval ging het om gehaktballen en suddervlees, en het dompelen slaat op de enorme hoeveelheid jus waarin het ligt. Iedere keer opwarmen, inderdaad. De jus wordt er wel heel lekker van, trouwens, en goede jus is het enige wat kruimige gekookte aardappelen eetbaar maakt, wat mij betreft.
Wat voor maaltijden, dat lijkt me evident: elke avond aardappelen, groente en óf een gehaktbal, óf een stukje suddervlees. Uit de pan, die vast wel in de koelkast stond, tussendoor.

Waervan kwaem die vleeschjus?

Wat mij nog bij blijft is ook dat het eten zo stolde als het afkoelde. Zoals ieder kind had ik vroeger ook een periode dat ik alles met lange tanden at. Mijn moeder prakte ons eten (aardappels en groenten) tot een homogene massa met het vlees in kleine stukjes ernaast.
Omdat het eten dus niet snel ging werd het langzaam maar zeker zo'n soort klont. Magnetrons lagen nog verscholen in de toekomst, helaas. Ik zit me nu af te vragen wat voor zooi om te het vlees te braden werd gebruikt. Jus blijft nu veel vloeibaarder bij afkoeling.

Waarschijnlijk

werd de jus veel vetter gehouden. Stiekem vind ik vette jus ook best lekker:-) Maar dan wel warm en niet gestold, brrr.
Ik ben toch blij dat ik mijn kinderen niet heb aangewend om eten en drinken zo glad mogelijk naar binnen te werken. Geen geprak, voedsel eten zoals het is. Mijn dochter verzuchtte laatst dat ze écht niet snapte waarom sommige mensen sinaasappelsap met vruchtvlees vies vinden. Dat is juist het lékkerste, aldus dochter. Of overal appelmoes overheen knallen, zodat het de smaak van het eten weghaalt. Zonde! Daar sta ik niet voor in de keuken! Mijn man doet dat ook met gebakken aardappels. Dat vindt hij lekker. Bij aardappeltjes uit de diepvries kan het me niet zoveel schelen, maar als ik aardappels heb geschild, gekookt en gebakken en er gaat evengoed een laag appelmoes overheen, dan vraag ik me toch af waarom ik die moeite gedaan heb.

Moesje maakte moes

Eten prakken heette 'moesen' waar ik vandaan kom. Hoewel ze heel lang ons dat gemoeste eten voorzette, kwam er toch een tijd dat ze vond dat we dat nu zelf konden en kregen we meer herkenbaars voorgezet. Ik heb nooit meer mijn eten geprakt. Toen mijn kinderen nog héél jong waren prakte ik het nog maar hield het redelijk grof.
Appelmoes maakte mijn moeder soms zelf en dan vond ik het niet lekker. Veel te veel suiker en ook nog kaneel erdoor. Ook was het nog lauw als ze het serveerde. Gruwel! Als het uit een pot kwam vond ik het lekkerder, dat licht zure en dat frisse, mmm. Maar het óver het eten doen, jakkes. Ik ken meer mensen die dat doen en heb dan altijd het idee dat ze het onderliggende eigenlijk niet te (vr)eten vinden.

Zelfgemaakte appelmoes

héérlijk! Zo zie je maar hoe verschillend smaken kunnen zijn:-) Wij aten dat als kind bij vergebakken aardappeltjes. De appelmoes was inderdaad lauw of nog warm, suiker en kaneel... mmmm. Ik meen me wel te herinneren dat mijn moeder het nog door de zeef haalde, dat doe ik zelf niet. Het is juist lekker als er nog wat grove stukjes in zitten. Dochters smullen ervan.
Wat je laatste zin betreft, Tigress, dat is mijn gedachte dus ook en dat klopt soms inderdaad. Kinderen van mijn vriendin aten nooit eten zonder een plens appelmoes. Eigenlijk meer omdat vriendin het eten anders niet te pruimen vond dan dat die kinderen dat ooit aangegeven hadden. Bij ons kreeg een van die kinderen gewoon stamppot boerenkool, zonder appeldeken erover en ze vond het heerlijk.

Slechte eters

vroegah toen mijn zus en ik tot de categorie slechte eters behoorden krijg onze moeder op het consternatieburo het advies om een schepje appelmoes er over te doen. Dat hielp niet veel. Maar op een gegeven moment was de appelmoes op en de winkels nog gewoon gesloten na 5 uur, dus geen appelmoes. Zus en ik hebben toen zeer goed gegeten en nooit meer appelmoes er bij.

Wij eten juist graag half warme appelmoes, zo lekker vers uit de pan, nauwelijks suiker toegevoegd en slechts een snufje kaneel en idd niet zeven.

Huys ende houyden

Ik kan me niet herinneren dat mijn moeder overdreven huishoudelijk was. Ik bedoel hiermee dat ik haar amper heb zien stoffen en soppen en zemen. Zolang als ik me kan heugen was er iemand die dat deed maar dat was niet mijn moeder. Haar instructies aan mij (als er even niemand kwam) waren theoretisch van aard.
Zo was het de bedoeling van vuil naar schoon te gaan (erg logisch) dus het vuilste eerst het het (nog) schoonste laatst, van boven naar beneden stoffen en dan eventueel nog nat na afnemen, en eerst de ruiten en de sponning dan de vensterbanken. O en ik moest er op letten de binnenkant horizontaal te wissen en de buitenkant verticaal. Zo wist je dan precies aan welke kant een streep zat.
Omdat ik dergelijke dingen al op mijn 11de moest doen (en nooit mijn broers) heb ik altijd een hekel aan huiselijke taken gehad. Niet dat ik nu in een vieze bende woon, maar ik kan héél goed de boel de boel laten en heb van uitstellen een kunst gemaakt.

Afruimen, snoepregel, sprei, tafellaken en al die emmers

Mijn moeder was erg netjes en ik niet zo. Wel neem ik over en leer ik mijn kinderen: bij het borden stapelen bij het afruimen, alle bestek naar 1 kant leggen. Bedden opmaken doen we ook.

Wat ik niet heb overgenomen is een algeheel verbod aan snoep, ook het aannemen bij anderen als we ergens waren, mocht niet, ook geen snoeptraktaties. Het leidde ertoe dat ik het vaak toch stiekem aannam en verstopte en later in bed opat. Later op de middelbare school kochten mijn zus en ik snoep. Ik vind zo'n snoepregel te ver gaan.
Wat mijn ouders ook deden en ik dus vooral niet: eerst tafelzeil op tafel en dan tafellaken. Wij doen alleen een tafellaken met kerst en pasen! En hier geen sprei op het bed zoals wij vroeger wel allemaal hadden. Mijn moeder had tig gekleurde emmers met gekleurde was (blauwe emmer voor blauw, rode emmer voor rood, en bedenk er nog een stuk of wat kleuren bij) - dat doe ik niet. Ik doe alles op 30 en af en toe een donkere en soms een witte was.

Regels

Ik heb weinig huishouden van mijn moeder geleerd. Maar één ding beklijft (heerlijk dat ik zo'n ouderwetsch woord van stal kan halen): Als je een kamer hebt gedaan, moet je op de drempel even omdraaien, en kijken of je niets vergeten bent. Zij vertelde het verhaal er bij, dat haar moeder een werkhuis had voor ze ging trouwen. En ze werd eens op de vingers getikt door haar mevrouw: ze was vergeten de lamp af te stoffen. O gruwel! Om die familieschande uit te wissen: draai je nog even om op de drempel.