U bevindt zich op het algemene (landelijke) CJG-forum.
Hoe maak ik mijn zoon (13) wat zelfstandiger en minder verlegen?
Beste allemaal,
Ik heb enkele maanden geleden gepost over mijn (verlegen) zoon van 13 en zijn populaire neef (ook 13).
Zoon doet VWO, is bescheiden, lief, slim, soms wat timide en niet zo'n sportman. Hij is 1m57 lang. Zijn neef is eveneens 13 en zit op dezelfde scholengemeenschap (doet VMBO), is een gangmaker en een levensgenieter, 1m92 lang en juist erg sportief. Ze zijn totaal verschillende types dus, maar zijn de beste vrienden.
Tweede kerstdag vieren we ook met de hele familie, dus ons gezin, mijn moeder (en stiefvader) en mijn stiefbroer en zijn vrouw en neefje. Mijn zoon had zich erop verheugd om in de kerstvakantie veel met neefje op te trekken, maar tot zijn teleurstelling had neefje al een uitje naar de Efteling gepland met een andere vriend van hem, met zijn twee vriendinnen en de vriendin van die vriend. (Ter verduidelijking: neefje heeft twee vaste vriendinnen op dit moment.) Mijn zoon wil ook heel graag naar de Efteling, maar ik zie het niet zitten dat hij dan mee gaat. Bovendien is die andere vriend van neefje 14, ook een boomlange jongen van in de 1m90 en hun vriendinnen zijn ook flink wat ouder. Mijn zoon was erg teleurgesteld en boos op mij, omdat ik het bij voorbaat afkapte.
Laatst deed ik met mijn zoon en dochter kerstinkopen en toen kwamen we neefje tegen die met een hele groep vrienden ook in het winkelcentrum was. Neefje vroeg toen of mijn zoon oud en nieuw bij hem kwam vieren. Nu ben ik daar zelf niet zo voor, want hoewel ze even oud zijn, is neefje wat dat betreft al een stuk "verder" dan mijn zoon, dus ik weer zeker dat er op die feesten geen appelsap gedronken wordt en dat er geen sterretjes afgestoken worden. Ik had van mijn stiefbroer gehoord dat hij maanden geleden al met neefje behoorlijk zwaar vuurwerk in het buitenland had gekocht. Omdat mijn zoon een beetje onzeker was, omdat ik het uitje naar de Efteling ook verboden had, spoorde neefje hem aan door te vragen van: "Kom op Justin, ben je een man of ben je een muis?" Ik zag dat de "stoere" vrienden van neefje het maar niks vonden dat mijn verlegen zoon ook oud en nieuw met ze komt vieren, maar ik zag ook dat ze van neefje een vernietigende blik kregen toegeworpen. Neefje zal altijd voor mijn zoon opkomen. Ik denk persoonlijk dat het feest bij neefje veel te "volwassen" is voor mijn zoon, maar mijn man (die ik het later thuis vertelde) vond dat onze zoon het gewoon zelf moet ervaren en dat ik hem niet voor alles moet en kan beschermen.
Waar ik een beetje mee zit, is dat mijn zoon heel erg aan zijn neef vasthoudt en dat komt voornamelijk omdat neefje eigenlijk de enige vriend is van mijn zoon. Neefje heeft een heleboel vrienden, waarvan mijn zoon dan wel één van zijn beste vrienden is, maar mijn zoon loopt er steeds vaker tegenaan dat Bas niet 24/7 beschikbaar is voor hem.
Zoals ik in mijn andere topic al mailde, wilde ik proberen om mijn zoon kennis te laten met de schaaksport, omdat hij daar belangstelling voor heeft en ook in de hoop dat hij daar meer vrienden krijgt. Op school heeft zoon niet echt vrienden (in de VWO-sectie), maar hij gaat wel veel met neefje om (die VMBO doet). Zelf neemt zoon weinig initiatief en is verlegen en zoekt weinig aansluiting. Ik merk de laatste tijd wel dat dat neefje ook opvalt. Neefje is lief en ergert zich er niet aan, maar ik merk wel dat hij mijn zoon aan probeert te sporen om meer te durven en te doen. Ik ben altijd blij en verbaasd dat neefje zo lief is voor onze zoon, want voor andere kinderen is neefje behoorlijk "hard" en op school is zo ongeveer iedereen bang voor hem. Ik denk dat het familiegevoel bij neefje heel sterk is.
Dus eigenlijk lastig, heb ook niet echt een vraag, misschien alleen hoe ik ervoor kan zorgen dat zoon wat zelfstandiger en "brutaler" (in de goede zin van het woord) wordt. Loslaten zal daar een belangrijk onderdeel van zijn, maar dat vind ik zelf niet makkelijk...
Alvast bedankt en ik ben benieuwd naar de reacties. Allemaal fijne feestdagen gewenst!
Hartelijke groet,
Eva
Ja zo gaat het ook
Je kind daagt je uit om bij te leren. En ze zijn je meestal een stap voor.:-)
onzeker
Maar hij blijft wel onzeker als jij hem zo afremt. Uiteindelijk keert hij zich dan tegen je, denk ik.
Ik zou hem vertrouwen geven, vooral zolang hij helemaal geen gekke dingen doet (hij lijkt mij intens braaf). Anders maak je hem alleen nog maar meer onzeker en dat is juist niet wat jij hem gunt.
Laat los!
Hou toch op over neefje en hoe geweldig/stoer/sportief/ouwelijk/belangrijk hij is! Hij zwaait met de scepter in de onderbouw en daardoor heeft je zoon een makkelijke schooltijd? Waarom kan dat niet komen doordat je zoon zelf niet iemand is om ruzie mee te zoeken of te pesten... Geef dat kind toch wat credit!
Enig idee wat mijn vwo-ers doen met hun (vwo)-vrienden? Gamen, naar de AH gaan, Whatsappen en vooral niet praten over huiswerk of onderwerpen waar je voor moet nadenken... Het is natuurlijk fijn als je zoon ook zelf(!) vrienden maakt als hij daar behoefte aan heeft en ja, dan is het handig als ze in dezelfde klas zitten. Maar er wordt natuurlijk veel minder afgesproken op het VO, dus wellicht zijn er best kinderen met wie hij goed omgaat. Je ziet ook niet alles meer. Mijn zoon van 13 heeft veel vrienden op school, maar er zijn er maar twee met wie hij na school wel eens afspreekt en met eentje is dat ook maar heel incidenteel. Mijn andere zoon heeft geen vrienden, wil hij ook niet. Prima!
Dus laaaaaaat los! Niet de initiatieven van je zoon de kop indrukken omdat JIJ ze niet aankan en vooral je zoon ZELF laten bepalen of(!) en hoe hij vrienden maakt, met wie hij omgaat en waar ze over praten. En natuurlijk mag je soms best 'n beetje aandringen of dingen aandragen, daar is niks mis mee, zolang hij van jou maar vertrouwen krijgt. Dat hij het wel kan, dat hij goed is zoals hij is.
het is ook niet vervelend
bedoeld, ik hoop dat je er iets mee kan. Ik denk echt dat het probleem bij jou ligt, en niet bij zoon. Waarom blij zijn dat neef met zoon omgaat, of vertrouw je neef stiekum niet? Neef mag toch zeker ook blij zijn met een neef zoals je zoon. Of is de situatie echt ongelijkwaardig?
Persoonlijk zou ik ook zoon ruimte geven. Best kans dat hij niet past in wereldje van neef, laat hem dat dan zelf ervaren.
Grappig
Een paar weken geleden begon iemand een draadje over dat haar zoon van 13/14 met leeftijdsgenoten 'ergens' vuurwerk wilde gaan afsteken en dat een 'vriend' wel nu meteen aan vuurwerk kon komen.
Het hele forum viel er overheen want je laat je kind toch niet 'ergens' vuurwerk afsteken en al helemaal niet als het illegaal is. Nu moet TS het maar goed vinden? Waar ligt het verschil?
Verder lees je altijd dat je een 13 jarige nog ver van alcohol moet houden maar nee nu moet het maar laten gaan en je kind vooral goed voorlichten.
Ook lees ik dat TS bang is dat het groepje in de Efteling zich tegen haar zoon keert omdat de rest duidelijk niet wilde dat hij mee zou gaan. Ik vermoed dat ze bang is dat het neefje zich in een lastig parket bevindt vanwege de vriendschap met zijn neef en dat TS haar zoon daarvoor wil behoeden. Ze gaan niet naar de film om de hoek maar naar de andere kant van het land per ov.
Begrijp mij goed, ook ik denk dat er een heel groot deel van het probleem bij TS zit, zeker ook gezien dat andere draadje maar ik denk dat meegaan naar de Efteling waarschijnlijk wel tot problemen zou kunnen leiden met haar zoon als zesde wiel aan de wagen. Niet dat ze haar zoon dan ook maar niet mee moet geven maar dat zit wel in haar hoofd.
Verder: ik vraag me af OF neefje daadwerkelijk 'op zijn tijd een biertje lust'. Je weet dit of je weet het niet. Verder wil dat niet zeggen dat jouw zoon dan ook opeens aan de alcohol gaat toch?
Ik zou je zoon veel meer los laten en afwachten wat hij zelf wil (schaken) en me niet zo druk maken over andere vrienden. Veel jongens hebben het prima en gezellig op school maar spreken na schooltijd niet veel af. Mijn jongens vinden dat ook prima en ik maak mij er geen zorgen over. Je hebt hem vast goed opgevoed maar je durft hem niet los te laten. Laat je kind nu eens zelf ervaren of zijn neef en vooral de vrienden van zijn neef geschikt zijn voor hem. Het is voor hem veel minder pijnlijk om zijn neef en aanhang zelf los te laten dan dat jij dat voor hem bepaalt. Hij moet het zelf ervaren maar jij zorgt dat hij die ervaring niet krijgt. Je weet nu dus ook niet wat de vrienden van neef echt van hem vinden en vooral of ze dat tegen het neefje durven zeggen. Het neefje is echt niet volwassener dan jouw zoon, hij is alleen meer streetwise maar dat betekent niet dat jouw zoon niet van waarde kan zijn in dat groepje.
eens
Met bovenstaande reacties en ik zou ook zeggen: geef zoon wat meer vertrouwen en laat hem los. Het zou voor hem ook fijn zijn als je wat positiever over hem zou praten.
Verder heb je het over neefje waar je van alles over vindt/denkt. Maar zijn ouders moeten toch familie van jullie zijn? Dan kan je dit soort dingen waar je je zorgen over maakt toch ook met hen bespreken? Bijv. of er alcohol geschonken gaat worden aan 13 jarigen? Lijkt mij niet, maar als je je zorgen maakt bespreek je het toch gewoon.
Vergelijken
Ik vind dat je ook moet ophouden met het vergelijken van je zoon met zijn neef. Het komt heel obsessief en extreem op mij over. En dus waarschijnlijk ook op je zoon. Dat maakt hem nog onzekerder. Ieder kind is anders en uniek, klaar. De een is wat kleiner, de ander wat groter; de een is sportief, de ander niet. De een maakt makkelijk sociale contacten, de ander niet. Nou en? Mijn zoon maakt toevallig makkelijk vrienden maar hij heeft maar twee "echte" vrienden. En wat doen al die jongens? Voornamelijk gamen en skypen. Dit zijn dus overwegend VWO'ers dus schoolniveau zegt niets.
Als je je zoon wat meer "street-wise" wilt maken en meer zelfvertrouwen wil geven, geef hem dan meer ruimte en meer vertrouwen. Hij is geen klein kind meer. Ja, dat is eng. Want ook al hem je hem goed opgevoed, pubers doen stomme dingen. Dat hoort bij opgroeien. Je zoon klinkt als een verstandige jongen die niet zomaar in zeven sloten tegelijk loopt. Wees ook blij dat hij zo'n leuke neef heeft en laat hem begaan. Bespreek wat nodig is en wees wat terughoudender met vergelijken en het aannemen van bepaalde veronderstellingen. Tijd om die navelstreng door te snijden! Mooi voornemen voor het nieuwe jaar;-)
loslaten
is moeilijk, de ene ouder heeft er minder moeite mee dan de andere ouder. Maar het is zeker niet goed voor je zoon als hij overal in tegen gehouden wordt zoals met neef en zijn vrienden naar de efteling of het feestje op oud/nieuwjaar. Bovendien lijkt neef je zoon er graag bij te hebben in de vriendengroep.
Je kunt natuurlijk wel van tevoren alles doorspreken in de trant van: wat doe je als...... En zorgen dat je zoon voldoende beltegoed heeft enz.
eens met Barvaux
Toch een apart draadje dit. Doorgaans wordt er bijv al geschokt gereageerd als een 16 jarige af en toe alcohol drinkt. Ts zegt dat er geen appalsap geschonken zal worden, het zal ook geen cola zijn.
Ik denk ook dat de mensen die roepen dat hun kinderen alleen maar gamen enz zich geen voorstelling kunnen maken van het wereldje van neef van ts. Ik ken neef natuurlijk niet, maar zijn wereld zou er wel eens heel anders uit kunnen zien. Zelf heb ik als onzekere puber ook wel rondgehangen bij groepen waar ik eigenlijk te jong voor was. Er zitten zeker risico's aan. (Als neef niet schroomt je zoon uit te dagen waar je bij bent kan je zoon nog wel heel wat meer uitgedaagd gaan worden.)
Zelf zou ik denk ik ook laten gaan (je hebt weinig keus ook want de nadelen zijn groter) maar wel goed blijven opletten. En gesprekken rondom dronkenschap ed kun je niet meer laten liggen. Je zoon wordt hier sneller mee geconfronteerd dan je wil.
Ik zou ook moeite hebben met het uitstapje naar efteling, alleen al omdat de helft vd groep hem er niet bij wilt hebben. Ik wil niet dat mijn kind bij mensen is die hem niet erbij willen! Maar ik ben ook wel een moeder die wat moeilijk loslaat.
Nee, ik denk niet dat er bedoeld is dat het niet erg is dat zoon aan de alcohol gaat of met gevaarlijk vuurwerk gaat spelen.
Maar dat draadjessteller niet bang moet zijn om met zijn neef om te laten gaan. Het gaat niet werken om hem overal van weg te houden. Misschien kan zoon de groepsdruk prima weerstaan.
Mijntje en Wenda
Maar TOCH is het vreemd dat in dat andere draadje de ongeveer even oude zoon maar thuis gehouden moest worden (want gevaarlijk vuurwerk op een plaats zonder volwassenen). Verder weet ik zeker dat als iemand een draadje was gestart over een feestje waar de 13jarige vrijwel zeker alcohol wordt aangeboden er ook wel anders gereageerd was.
Wenda: volgens mij wilde 80% van het groepje de zoon van TS er niet bij 
Nogmaals: ik vind dus ook dat je de jongen moet laten gaan want zo komt hij er veel sneller achter of hij nog wel bij zijn neef en vooral zijn vrienden past. Hem thuishouden zorgt alleen maar voor botsingen en verwijten.
Mijntje en Barvaux
Tsja Mijntje het zou kunnen dat het hetzelfde is. Ligt ook aan zoon natuurlijk. Overigens begrijp ik dat het omgaan an sich voor ts geen probleem is, de neven hebben juist veel contact. Kan zijn dat ze nu echt verschillende wegen inslaan, en dat dat voor nieuwe dilemma's zorgt.
Barvaux ik heb me wel zitten te bedenken hierover. Het ligt ook echt aan hoe zoon is, hoe kwetsbaar. Soms is de beste bescherming gewoon verbieden. Je gaat dan minder af als kind, je mag gewoon niet van je ouders, klaar. Ik zou vroeger best graag wat meer verboden gehad hebben denk ik. Maar dat komt ook omdat foute keuzes me alleen maar aangerekend werden, ik kreeg daar geen hulp bij of echte gesprekken. Dan liever meer grenzen. (Ik ging met echt tuig om terwijl ik daar eigenlijk niet bij paste)
Kan zijn dat zoon zich verscheurd voelt, hij wil de bescherming van neef uiteraard ook niet kwijt.
afgaan
Maar zoon wilde zelf heel graag. Als hij 'afgaat' wil hij vanzelf niet meer met neef en zijn vrienden optrekken. Einde probleem :-)
ik zou hier zeker met hem over praten. Wat zou jij doen als... oefen hem zijn eigen strategie te kiezen.
Activiteiten zoon
Beste allemaal,
Wat fijn dat er zoveel lieve reacties zijn binnengekomen. Voor mij soms ook confronterend, want loslaten moet - ik weet het - maar soms is het lastig.
Nog even als aanvulling: na overleg met mijn man heb ik mijn zoon inmiddels toegestaan om naar de Efteling te gaan. Dit groepje stond niet negatief tegenover hem, het was meer dat ik het in eerste instantie verbood. Neef vertelde enige weken geleden dat hij in de kerstvakantie een uitje naar de Efteling wilde plannen en vroeg toen ook of mijn zoon mee wilde. Ik heb hier toen afwijzend op gereageerd. Toen neef het later nog eens ter sprake bracht, heb ik wederom gemeld dat ik onze zoon hier nog te jong voor vindt. Toen neef weer enige tijd daarna meldde dat hij het uitje inmiddels gepland had voor 5 personen (zonder onze zoon), was mijn zoon verontwaardigd en een beetje boos op mij ook. Toen ik gister aan mijn zoon vertelde dat hij eventueel toch mee mocht naar de Efteling, was hij heel blij en had gelijk neef gebeld. Die vond het ook super! Het ging mij er in eerste instantie om dat die vriend van neef die meegaat 14 is en ook 1m90 lang en dat mijn zoon daar dan als 'kleine' jongen tussenin loopt. Bovendien kende ik die twee vriendinnen van neef en de vriendin van de vriend van neef niet, maar mijn zoon zei dat die twee vriendinnen van neef wel aardige meiden zijn. (Voor de duidelijkheid: neefje heeft op dit moment twee vaste vriendinnen!)
Het feestje voor Oud en Nieuw heb ik vooralsnog wel verboden omdat daar waarschijnlijk wel alcohol geschonken wordt en het vuurwerk nogal zwaar is. Ik hou daar helemaal niet van. Bovendien komen er op dat feestje een aantal vrienden van neefje die ik dan maar even heel fout bestempel als "niet ons soort mensen".
Kortom, zoon blij, neef ook, dat ze naar de Efteling gaan en ik heb nu nog 3 dagen om zoon voor te bereiden.
Groetjes,
Eva
gelukkig
Fijn dat hij mee mag naar de efteling.
Lengte moet geen rol spelen, je zoon kan wel de rest van zijn leven klein blijven. Dan is het ook niet de bedoeling dat hij later als volwassene alleen met kinderen mag omgaan vanwege zijn lengte. Ik ben trouwens anderhalf kop kleiner als mijn man en wij zijn gelijkwaardig.
Miekemieke
Dat snap ik, en ik begrijp ook dat die 'boomlange' jongens even oud (of jaartje ouder) dan m'n zoon zijn. Toch vind ik het aan de andere kant dat 'vreemd' als ik mijn kleine zoon tussen die bomen van kerels zie lopen. Heb dan toch een beetje het gevoel dat ze veel ouwer zijn en zich bezighouden met zaken waar mijn zoon nog helemaal niet aan toe is...
Steenbokje
Steenbokje, stop nou op over die lengte. Echt, lengte zegt helemaal niets. Niets. Echt niets. Zijn o zo brave zoon was rond die leeftijd ook zo'n lang exemplaar. Hij is natuurlijk nog steeds lang, maar het valt nu (17 jaar) niet mee op. Ik hoop toch echt van harte dat hij als 13/14-jarige destijds niet is beoordeeld door volwassenen op zijn lengte. Dat hij als potentieel gevaar zou zijn beschouwd. Ondanks zijn lengte was (en is) hij gewoon een braaf joch, tikje blue zelfs. Een lief kind. Ontfermt zich over zijn jongere broertje en jongere neefjes en nichtjes.
Lengte zegt niets niets niets over karakter.
Bij jouw zoon niet, bij neef niet, bij de vrienden niet.
Lengte
Lengte zegt helemaal niets over hoe iemand is. Dat gevoel slaat nergens op en moet je echt loslaten want je projecteert dit ook op je zoon. Als mijn zoon bij zijn vrienden en/of klasgenoten is, is hij ook de kleinste en niemand die daar zo raar over denkt. Natuurlijk worden er over en weer grapjes gemaakt maar verder is mijn zoon, dat liefkozend door hun "ukkie" wordt genoemd, gelijkwaardig aan de rest of zelfs assertiever en verstandiger. En daar zitten veel jongens bij die een of twee jaar ouder zijn en minstens 30 centimeter groter. Ja, er zijn er bij die al een vriendinnetje hebben of zelfs weleens een glas alcohol hebben gedronken; allemaal zaken waar mijn zoon (nog) helemaal niet mee bezig is. Nou en?
Ik hou overigens helemaal niet van alcohol en zwaar vuurwerk maar zoon mag van mij gewoon oud en nieuw vieren bij een van zijn beste vrienden (die is net 16) waar deze dingen ook van de partij zijn. Omdat ik weet dat diens ouders heel goed opletten en omdat ik op mijn zoon kan vertrouwen. Er zijn wel meer dingen waar ik niet van hou en zoon wel maar dat is geen reden om hem die dingen bij voorbaat te verbieden. Hij moet zaken zelf ondervinden en uitvinden. Dat is opgroeien en volwassen worden. Je kan je kind wel willen opsluiten in een glazen bol om hem te willen beschermen tegen die "grote boze buitenwereld" maar dat is niet in het belang van je kind.
Ja, hou op over die lengte!
Als moeder van 2 "boomlange" kinderen weet ik hoe strontvervelend het voor kinderen is als ze al vanaf peuterleeftijd worden beoordeeld op hun lengte en niet op hun leeftijd. Vaak genoeg meegemaakt; andere ouders, onderwijzers, trainers, die mijn kinderen be- en veroordelen alsof ze 2 tot 4 jaar ouder zijn dat ze werkelijk zijn. Enig idee wat dat met kinderen doet?
Illegaal vuurwerk
Mijn kind mag van mij, of ze nu 1.20 of 2.10 meter lang is, niet bij gevaarlijk vuurwerk komen.
Maar ik snap het niet zo goed, het gaat om een neef, dus ook om (aangetrouwde) broer/zus van jou. Dan bel je ze toch even? Zijn zij erbij, wordt er gedronken, zijn zij thuis, gaan de jongens alleen de straat op?
Dan zie je zo of het al dan niet verantwoord is.
Verder eens met iedereen. Zoals je het vertelt lijkt het bijna niet echt. Jongetje van 13 die de onderbouw van een complete middelbare regeert? Lang en sportief, dus zonder de gebruikelijke puberonzekerheden? Twee vaste vriendinnen maar liefst? En je zoon een schemiel?
Volgens mij heeft je bril iets getinte glazen en daar die je je zoon geen goed mee.
Loes
Reactie
Het neefje is de zoon van mijn stiefbroer. Met stiefbroer heb ik een goede band, we wonen in dezelfde stad en we zien elkaar regelmatig. Ik weet daarom dat hij neefje behoorlijk vrij laat en dat neefje af en toe een biertje drinkt. Mede daarom, en om het zware vuurwerk, vond ik het oud en nieuw feestje niet zo'n goed idee. Bovendien komen daar vrienden van neefje die ik niet goed bij mijn zoon vind passen.
En Loes, ik maak neefje natuurlijk niet mee als leeftijdsgenoot in een groep, maar hij komt op mij zelfverzekerd over, waar mijn zoon wat meer afwachtend en verlegener is. En of neefje puberonzekerheden heeft, geen idee. Ik zie ze in elk geval niet. En ja, hij heeft twee vaste vriendinnen; daar kan ik ook niks aan doen.
toch
'Bovendien komen daar vrienden van neefje die ik niet goed bij mijn zoon vind passen.'
Kijk dit, daar val ik over: laat jouw zoon dat ZELF beslissen en houd hem daar niet in tegen! Het is veel prettiger als hij daar zelf achter komt dan dat jij het gaat verbieden. Dat staat los van het zware vuurwerk en de alcohol, daar kun je je zoon in opvoeden. Waar is dat oudejaarsfeestje eigenlijk?
Barvaux
Je hebt gelijk, misschien moet ik zoon het zelf laten ondervinden. Maar ik wil hem het liefst beschermen, maar dat is ook niet altijd goed. Ik wil hem alleen voor een teleurstelling behoeden.
Het oudejaarsfeestje is bij mijn stiefbroer thuis.
nou ja zeg
Je hebt een goede band met je stiefbroer en het is niet ver weg. Wat is er dan makkelijker om je zoon te laten gaan en met stiefbroer af te spreken dat hij een oogje in het zeil houdt? Zorg ook dat je bereikbaar bent en je zoon kan ophalen zo nodig. Ik zou dat juist in zijn huis niet tegenhouden, wel als neefje naar mensen gaat die je absoluut niet kent. Als jij je zoon goed hebt opgevoed blijft hij van de drank en het gevaarlijke vuurwerk.