Hoogbegaafdheid is een handicap

Maar vergeten jullie niet

dat er echt nog wel leerkrachten rondlopen die helemaal niets snappen van hb en zich juist schrap zetten bij zo'n stempel?
De echt goede leerkrachten die hier goed mee om kunnen gaan hebben doorgaans die scores helemaal niet nodig.

Klopt Magdalena

'dat er echt nog wel leerkrachten rondlopen die helemaal niets snappen van hb en zich juist schrap zetten bij zo'n stempel?'

Ja, die zijn er. Net zo goed als leerkrachten die ADHD niet begrijpen en een kind afschrijven dat die diagnose heeft. Maar dat zou mij toch niet tegenhouden als mijn dochter hulp nodig heeft.

Begintest is heel gevaarlijk

Zonnehoed " maar zou dit draadje er niet voor pleiten om elk kind aan het begin van de schoolcarrière te testen, zodat ongeveer bekend is wat een kind zou moeten kunnen?"

Leerkrachten doen dat. Leerkrachten schatten van elk kind in wat het zo ongeveer zou moeten kunnen. Die inschatting is niet helemaal waardeloos, maar als het er naast zit dan heb je de poppen aan het dansen.

En dat is nu de kwestie: ze zitten er heel vaak naast. Testen kan ook niet want die zitten er ook naast zoals bij herhaling wordt aangetoond in onderzoek. Zie bijvoorbeeld. https://www.rug.nl/research/portal/nl/publications/a-captivating-snapshot-of-standardized-testing-in-early-childhood(8b6bc07d-bf07-4f18-8f22-aaaacfdb715d).html

Jonge kinderen laten niet zien wat ze waard zijn en ze kunnen nog enorm veranderen. Alle kanten op trouwens. Dus als er al een hoog iq op een test zou verschijnen, dan betekent dat allerminst dat je te maken hebt met een hoogbegaafd kind. Hooguit met een kleuter die wat voor is in de ontwikkeling, maar dat kan weer bijtrekken.
En zo gaat dat ook met kinderen met een achterstand, volgens de test.

Dus nee, alsjeblieft geen testen.

Leerkrachten en hun lesprogramma's moeten zo flexibel zijn als het brein is. Daar is voldoende over bekend om leerkrachten mee te instrueren.

Het punt is dat onderwijsprogramma's zelden of nooit voortkomen uit wetenschappelijk onderzoek. Ze hebben juist vaak een ideologische of semi wetenschappelijke bron waarin een geconstrueerde waarheid over de kindontwikkeling het uitgangspunt is.
Het is niet eenvoudig om meer wetenschappelijke inzichten in het onderwijs te implementeren.

Je komt er niet in tussen de grote methodemakers voor wie de mystificatie van de ontwikkeling van het kind juist een verdienmodel is. Je komt er niet in bij de pabo waar schoolmeesters voor de studenten staan die zichzelf de top in onderwijsland wanen en die dus niet willen weten van hun gebrek aan inzichten.

Last but not least: Je komt er niet in, in het brein van ouders en grootouders die zelf zo geschoold zijn en ook zo hun ideeën hebben.

Mijn zoon was getest bij het CBO (met 7 jr). Het CBO vertelde me dat ze een kant en klaar en bovendien gratis ondersteuningspakket hadden voor de school, maar dat ze dat niet uit zichzelf aan zouden bieden.
Daar hadden ze slechte ervaringen mee.

Ik moest het er maar over hebben met de school en als de school bereid was om een wending te maken, dan konden ze contact opnemen. Precies zo heb ik het aan de school overgebracht.

Twee maanden later was het pakket er dan toch. Maar dat duurde niet lang. Het eerste werkstuk dat de leerlingen samen hadden gemaakt werd door de overblijfmoeders (dat bestond toen nog) van de muren gescheurd.
Dat was het eerste verzet tegen het pakket.
Twee maanden later werd het niet meer ingezet.

Wetenschap

'Het is niet eenvoudig om meer wetenschappelijke inzichten in het onderwijs te implementeren.'

Je hebt helemaal gelijk met je beschrijving, Mirjam. Daarom lijkt het mij ook goed dat zo'n algemene opleiding' tot basisschoolleerkracht of leraar wordt opgedeeld in specifiekere aandachtsvelden, waardoor er hopelijk op de opleidingen van die leerkrachten meer aandacht komt voor wetenschappelijke inzichten die horen bij de leeftijdsgroep en het vak.

Maar ondertussen denk ik, dat je het niveau van het onderwijs niet opkrikt door ouders die vanuit hun beperkte (wetenschappelijk onderbouwde) inzichten het onderwijs bombarderen met eisen waarvan zij vinden dat het onderwijs daaraan moet voldoen. Dat is niet de beste weg naar beter onderwijs. elke ouder heeft op een eigen gebied gespecialiseerde kennis opgebouwd, en dat kan dan gekoppeld worden aan specifieke eisen met betrekking tot het onderwijs voor dat ene kind; maar daarmee heb je niet de hele dynamiek van het onderwijs aan een hele klas te pakken.

Tsjor

https://www.beteronderwijsnederland.nl/nieuws/2020/06/digitaal-symposium-2020-terug-naar-de-basis/

Daar heb je al een vereniging voor met goede plannen.

Plank mis

Tsjor Je mist het punt.
Er is geen bereidheid om wetenschappelijke inzichten te implementeren.
Onderwijs is als voetballen. De kenners zijn net zo alwetend, toegankelijk en flexibel als Johan Derksen. Men wil de positie niet verlaten en zeker niet toegeven dat iemand anders het beter kan weten.

Met je inschatting over ouders sla je de plank ook volledig mis.
Ouders die met wetenschappelijk onderbouwde argumenten komen, zijn in de naïeve veronderstelling dat het onderwijs gevoelig is voor dat soort argumenten. Dat wetenschap doel is van het onderwijs, en uitgangspunt.

Dat heeft niks met bombarderen te maken.

Apart wel

Anna Bosman heeft een methode gevonden om te leren lezen, ontwikkeld door José Schraven, waardoor kinderen in 3 maanden leren waar ze anders 3 jaar over doen. Onderzocht door Anna Bosman in het speciaal onderwijs en ook geschikt voor verstandelijk beperkte kinderen.

Het berust op een vast moment in de ochtend met de hele klas lezen en leren lezen. Altijd even ophalen wat de dag ervoor behandeld is, iets nieuws voorstellen, en dit ook ondersteunen door het gebruik van zoveel mogelijk zintuigen. Herhalen en bewegen.

Haar ervaring is dat als ze dat onderzoek op scholen laat zien dat iederen enthousiast wordt maar vervolgens gebeurt er niets en men gaat niet over tot deze methode.

Anna Bosman is van de universitaire PABO.

Geïrriteerde leerkracht

Ik lees hier al jaren mee en schrik soms van de manier waarop er over leerkrachten wordt gepraat. Ik reageer bijna nooit, maar ik merk dat ik nu toch echt geïrriteerd raak. Op het gevaar af dat ik allemaal kritiek over me uitgestort krijg, reageer ik nu dus toch. Overigens heb ik niet alle berichten gelezen, dus excuus als ik misschien dingen herhaal.

Ik werk in groep 7 op een school met ook een groep voor voltijds hoogbegaafdenonderwijs én een plusklas voor leerlingen uit de reguliere groepen. En nee, naar die plusklas gaan niet alleen de leerlingen die I-scores halen op de Cito. Daar kies ik ook leerlingen voor uit die IV- of V-scores halen, maar die toch in die plusklas passen. Ten eerste is het namelijk helemaal niet zo dat (hoog)begaafde kinderen altijd I-scores halen en ten tweede zijn er kinderen die (hoog)begaafd zijn maar die moeite hebben met het schoolsysteem. Juist zij hebben zo'n plusklas nodig.

Ongetwijfeld zitten er in mijn groep leerlingen met een 130+ IQ, maar ouders zien geen noodzaak om hen te testen, want ze functioneren prima in de groep en ik bied ze meer dan voldoende uitdaging, compacten en verrijken. En zo zijn er veel meer hb'ers die prima kunnen functioneren. In onze speciale hb-klas zie ik ook kinderen die prima functioneren, maar ook veel kinderen die vastlopen. En niet omdat ze een diagnose zoals adhd of ass hebben, maar omdat er problemen spelen rond executieve functies, omdat ze een disharmonisch intelligentieprofiel hebben of omdat ze op hun vorige reguliere school geen passend onderwijs kregen. Het merendeel van deze kinderen kan gelukkig prima functioneren in onze hb-klas, maar sommige kinderen lopen ook daar vast. En ja, dan is er een probleem. Want daar waar het speciaal onderwijs kleinere klassen heeft, hebben deze kinderen ook speciaal onderwijs nodig in kleinere klassen. Maar dat kost veel geld en wij willen ouders geen hogere bijdrage laten betalen voor deze klas. Dus zijn het gewoon groepen van 25 leerlingen en vallen er dus leerlingen uit die meer individuele aandacht nodig hebben. Voor hen is er nauwelijks plek en vaak worden dit dus de thuiszitters.

Er is dus wel degelijk sprake van een probleem. Of je het woord handicap moet gebruiken weet ik niet, maar ik denk wel dat er iets moet gebeuren.
Overigens denk ik ook dat er zeker leerkrachten zijn die niet goed weten hoe ze met hoogbegaafde leerlingen om moeten gaan en zijn er leerkrachten die niet differentiëren, maar de meerderheid van de leerkrachten kan dit prima. Iets meer nuance in sommige berichten zou ik dus op prijs stellen

Testen

Standaard testen lijkt me nutteloos. IQ is niet vaststaand en kan veranderen, zeker bij hele jonge kinderen van wie de ontwikkeling grillig kan verlopen.
Ik zie echter ook niet waarom het nodig is. Als mijn kind op basis van zijn resultaten gewoon tot de plusklas was toegelaten dan hadden we die hele test niet nodig gehad. Iedereen was het er over eens dat hij slim was maar de school wilde perse bewijs op papier. Ik vind het nog altijd overbodig.
Bij mijn andere kind vond ik de test logischer omdat de resultaten zo veel grilliger waren en er ook een vermoeden van dyslexie was. Dan ga je dus verder kijken om te zien waar het probleem nou ligt.

Verder is vastlopen op school en de noodzaak voor individueel onderwijs niet voorbehouden aan kinderen met een hoog iq dus ik vind het inderdaad onzin om die groep apart te zetten en er een handicap van te maken. Het zou heel mooi zijn als leerkrachten meer individuele aandacht aan elk kind zouden kunnen besteden maar dan moeten de klassen een stuk kleiner en dat kost geld. Dat is dus ook een politieke keuze.

Er is overigens ook nu best wat mogelijk maar veel valt en staat met de bereidwilligheid van de school (en ook de ouders.) De huidige school is aanzienlijk beter dan de vorige school bijvoorbeeld. Er heerst echt een andere sfeer en er wordt op een andere manier omgegaan met kinderen die vastlopen en er lijkt veel meer mogelijk qua aanpassen lesprogramma en dergelijke.

Financiering

“ Iedereen was het er over eens dat hij slim was maar de school wilde perse bewijs op papier. ”
Dat hoort in de systematiek waarin extra financiering pas los komt als er een bureaucratisch bewijs is: een testuitslag.
En dat creëert op weer de volgende groep “tussen wal en schip” die wel iets nodig heeft, maar niet aan de bureaucratische cijfers voldoet: iq te laag.

“ Het zou heel mooi zijn als leerkrachten meer individuele aandacht aan elk kind zouden kunnen besteden maar dan moeten de klassen een stuk kleiner en dat kost geld. Dat is dus ook een politieke keuze.”

Ik waag die noodzaak te betwijfelen.
Als je kinderen meer met de dag of de week neemt en ze vooruit toetst over de stof die die week moet komen, dan haal je heel veel overdreven herhaling weg terwijl je herhaling toevoegt voor wie het extra nodig heeft.
Het loslaten van de sortering naar leeftijd wil ook helpen.

Bovendien: hoewel veel leerkrachten klagen dat ze te weinig tijd hebben is het onderwijs expres inefficiënt ingericht. Niet naar wat er nodig is om met een groep leerlingen bepaalde leerdoelen te halen, maar om de gegeven tijd (ruim 900 uur per jaar) op te vullen.

leerkracht

"Ik reageer bijna nooit, maar ik merk dat ik nu toch echt geïrriteerd raak. "

Om welke reacties raak je nu geïrriteerd?

Leerkracht

'Ik lees hier al jaren mee en schrik soms van de manier waarop er over leerkrachten wordt gepraat. '

Over sómmige leerkrachten. Waarmee in de praktijk slechte ervaringen zijn opgedaan. Misschien zou je moeten schrikken van hoe slecht sommige leerkrachten zijn toegerust voor hun functie.

Leerkrachten

Ik heb in bij elkaar zo’n 15 jaar basisschool ook wel wat mindere leerkrachten voorbij zien komen. Mijn oudste had er een die zich openlijk ergerde aan haar betweterigheid. Kind zat net in groep 3 dus daar zat niets kwaads bij, maar als juf een fout maakte was ze de eerste die het opmerkte. Ja, ik snap dat het niet leuk is om op fouten te maken, maar ook een 6-jarige wijsneus is nog maar gewoon net kleuter-af. En een leerkracht van jongste die volgens mij zelf net aan een gemiddelde intelligentie had, het was in elk geval geen licht. Die kon ook echt niet omgaan met sommige achtstegroepers die beter konden rekenen dan de juf. Ze was ook krengig tegen mij en vond dat ik door teveel werken weinig meekreeg van de belevingswereld van mijn kind (gewoon een vijfdaagse werkweek, waarin ik minstens een of twee middagen per week bij het schoolplein stond).

Testen

Bij ons heeft het testen juist goed uitgepakt.... School heeft eerst het laaghangend fruit geplukt, dus maatregelen getroffen voor zoon die makkelijk te realiseren zijn en de leerkracht geen extra tijd of moeite kosten. Inmiddels zit hij in groep vijf, gaat graag naar school, ligt goed in de groep, gewoon een gelukkige jongen. Zijn scores zijn wat minder, maar nog steeds redelijk, ik denk dat hij onderpresteert... Pas als hij ongelukkig wordt, gaan we weer wat doen...

Hier

werd bijv erg ingezoomd op de zwakkere kanten van kind door leerkrachten. Ik was daar verbijsterd over maar snapte pas te laat hoe het in elkaar stak: ik vermoed dat ze (uit goede bedoelingen misschien) kind wilden temperen en wellicht bang waren dat hij een te hoge pet van zichzelf zou kunnen hebben?
Zonder die enorm hoge testuitslag hadden ze hem wellicht meer gezien zoals hij was: een kind met juist een veel te lage pet van zichzelf op.
Hij had veel meer positieve aanmoediging moeten krijgen.
(en dan niet om te leren leren oid. Ik vind dat soort problemen echt enorm overschat en teveel aandacht krijgen. Juist bij die slimmerds. Maar zaken als schade in zelfbeeld, zelfvertrouwen, vertrouwen in anderen en de wereld, die zaken zijn lastig te repareren.

meester van het rode potlood

"Hier
werd bijv erg ingezoomd op de zwakkere kanten van kind door leerkrachten. I"
Daar zijn twee verklaringen voor.

De eerste is een ouderwetse: klaar, wat nou klaar, je weet heus nog niet alles. Als je een 10 haalt mag je door.

De tweede is datzelfde, maar dan gehuld in een holistisch jasje dat graag werkt aan een harmonisch profiel. Alsof kinderen zich het best op alle fronten gelijkmatig ontwikkelen.

Het is het kernprobleem bij hoogbegaafdheid en ook precies daar waar kinderen die (op onderdelen) voor zijn, significant anders behandeld worden dan andere kinderen.
Want de norm om door te mogen naar het volgende werkje is een 6. Niet een 10. Je hoeft niet alles precies te kunnen of te weten.
Dat wel opleggen aan kinderen levert onderwijsmishandeling op.

Overigens: ook leerlingen die op het punt staan zich van "zorgelijk" naar gewoon te ontwikkelen worden zo benaderd. Zij moeten meer goed hebben om zich te bewijzen dan gewone leerlingen in het niveau gewoon.

Of een meer bekend voorbeeld: van mavo naar havo (zie de overgangseisen)

Enneh... natuurlijk net als allochtone, zwarte, jongens (in bepaalde leeftijdsgroepen), meisjes (in andere leeftijdsgroepen)....

hier ook

HIer ook een heel traject van zoeken en puzzelen. Zoon was altijd al snel maar ook zus kwam erg goed mee, dus dat is voor jezelf dan ook de norm. Achteraf hebben we wel gemerkt dat sommige dingen helemaal niet zo 'gewoon' waren. Hoe dan ook, we hebben een redelijk goede samenwerking gehad altijd met school, vanaf groep 1, ze waren welwillend, zoon had wel altijd de A's en A+, zat in een plusklas, is versneld van gr 1 naar gr 2 (dus met 5.5 naar gr 3). En het bleek uiteindelijk niet genoeg. Verveling lag altijd op de loer (verveling op school was een draak thuis), vanaf groep 5 kwamen de driftbuien en onderliggende angsten naar boven als hij iets 'groots' moest doen (werkstuk, spreekbeurt), dan overzag hij het niet. School toetste vanaf gr 5 voor op rekenen, hij is een stukje doorgetoetst. Testen zagen we lang de noodzaak niet voor in, hij had vriendjes, lag sociaal goed, scores waren prima en school deed best om hem uitdaging te bieden. Vanaf eind 5 een ambulant hulpverlener die met hem ging werken aan het leren, een HB coach, maar achteraf denken we dat hij haar aardig gemanipuleerd heeft, hij was erg berekenend in het contact. Halverwege gr 6 ging het echt niet goed met hem, maar dat was zeker niet alleen te wijten aan de uitdaging. Het zat hem ook dat zijn klas gesplitst was en hij in de 6/7 combi zat (besproken met ons, qua uitdaging het beste voor ons), maar sociaal gezien was hij doodongelukkig. School heeft toen aangegeven dat we misschien naar ander onderwijs moesten gaan kijken, dat hebben we gedaan, maar daar was een test voor nodig, school had ook hier een potje voor, dus we hebben dat toch gedaan. Zoon bleek toen ook uitzonderijk hb, dit had de juf kennelijk ook niet verwacht (heb ik gevraagd). Al met al hebben we ondanks de goede bedoelingen een vreselijk aangepast kind, die moeite heeft met doorzetten. Hij zei dat ook letterlijk op onze vraag wat hij dan deed als het eens lastig was op school (qua stof): mam, dat heb ik nooit. Hij is uiteindelijk eind 6 gaan proefdraaien in een HB klas op een andere school. Na 4 dagen had ik een totaal ander kind. Mam, ik maakte een grapje en ze moesten allemaal lachen...Juist dat begrip door klasgenoten, het samen kunnen werken en leren van elkaar, ondanks dat we het met elkaar niet gezien hebben en hij ogenschijnlijk best tevreden was, heeft hij het toch gemist. Ik realiseer me heel goed dat een HB klas niet de oplossing is voor elk kind, dat het mooiste zou zijn als er echt passend onderwijs gegeven zou kunnen worden, dat de HB school niet zoveel extra zou kosten en dat alle kinderen de dingen kunnen doen die ze bij ons op school doen (kleine klassen van 20 lln, schaken, creatieve vakken, First lego league). Elk kind is gebaat bij kleine klassen en voor elk kind zijn die dingen leuk. Voor ons kind zijn ze echter broodnodig om hem met plezier naar school te laten aan en hem nu nog vaardigheden te leren die nodig zijn straks voor de middelbare school. Nee, hij is geen typische HB leerling als dat hij van lezen houdt en dat hij super intrinsiek gemotiveerd is om allerlei dingen uit te zoeken. En dat hoeft ook niet. Hij is gewoon zichzelf en mag dat nu ook meer zijn. Hb is in mijn ogen zeker geen handicap, het is iets heel moois. Maar het kan wel stinkend vervelend zijn als je daardoor niet de juiste, passende hulp of onderwijs krijgt. En leerkracht, wat mij betreft gaat het inderdaad over sommige leerkrachten want je hebt goede, maar ook minder goede leerkrachten, tel daarbij op sommige omstandigheden (ziekte duo-collega, moeilijke klas, extreem grote klas, een zwangere juf met haar hoofd ergens anders), de vaak echt beperkte kennis over HB en wat je eraan kan doen en het op tijd ook inzetten ervan (laatste schoolweken hadden ze eindelijk een 'peer' gevonden, superklik met dit kind. Voor ons was het besluit toen al gevallen dat hij van school zou gaan als er plek was, dit hadden ze jaren eerder moeten doen, maar kennelijk wordt er dan aan dat soort relatief makkelijke dingen niet aan gedacht. Ik weet hoeveel er gevraagd wordt van leerkrachten, maar dat doet niets af aan het feit dat soms mensen echt niet weten waar ze het over hebben. leerkracht in groep 3 liet de 'zon' kinderen ook nog het maanwerk doen (want ze waren bang voor hiaten). Sommige kinderen werden dus dubbel gestraft: dubbel werk doen, wat niet af kwam en dan moesten ze het later of in de pauze afmaken. Terwijl zon juist bedoeld is voor de wat snellere leerlingen. Zoon kreeg het af, dus hij deed het gewoon en zo duurde het een ruim half jaar voor we hier lucht van kregen. Oersaai vond hij het, en nodig was het niet, en differentiatie dus al helemaal niet, behalve dat hij extra zon moest maken.

Kortom, voor ons kind heeft de overstap heel veel gebracht. Nieuwe vrienden, nieuwe dingen leren, een blij kind, hoewel de overstap naar de middelbare echt nog wel een spannende wordt. Ik ben benieuwd wat de toekomst brengt (want ook hier een volwassen drop-out in huis, die er niet perse gelukkiger van is geworden), maar langzamerhand krijgen we daar wel weer meer vertrouwen in.

Marit