Veel ruzie met puber

geen vraag

Mee eens. Het is misschien wel vriendelijk gezegd: wil je aub een glas nemen? Maar het is géén vraag: het is vriendelijk verpakt commentaar: ik wil niet dat je uit de fles drinkt, maar uit een glas.
En het antwoord op de vraag dient 'ja' te zijn. En als het antwoord is 'nee, liever niet'. Tja, wat dan? Boos? Dwingen?

Dus ik ben het eens met de voorgaande reactie: pick your battles.

Wij hebben hier regelmatig hetzelfde, met etiket-loze pubers. Ik wil liever ook niet dat ze zo uit de fles drinken, en wel graag hun jas opruimen ed. Maar... als onze problemen niet groter worden dan een puber die uit een (melk!)pak drinkt, brood op het aanrecht laat staan en zijn sokken laat slingeren?!
(hij zou ook uit de jenever-fles kunnen drinken en wiet laten slingeren).

En nee, dat is niet eenvoudig, want waar leg je de grens? Je wilt graag aangenaam sociaal leven met elkaar in een enigszins opgeruimd en geordend nest.

En wat laat je dan wel gaan, en wat niet? Dat is dan dus 'pick your battles'.

Als mijn puber zich even niet fijn voelt, en (al dan niet obstinaat) uit de fles drinkt, zeg ik daar niets van. Hij weet toch wel dat ik dat liever niet heb.
Als hij dan even later zijn broer helpt met huiswerk, dan denkt ik: goed gedaan mam (dat ben ik dan, haha), want hiér gaat het om: ja, hij dronk uit de fles maar helpt zijn broer!

Fles

Prima als je uit de fles wilt drinken. Dan plak ik wel je naam op jouw fles en ik wil niet dat je met je mond aan de flessen voor algemeen gebruik lurkt. Gek genoeg gaat mijn puber door dat soort 'oplossingen' wel redelijk nadenken en dan hebben we die weer gehad ;-)

Vraag

Op een vraag kan het antwoord ook nee zijn :)
Als je niet wilt dat hij uit de fles drinkt (begrijpelijk) dan zeg je gewoon dat je dat niet wilt hebben.
Van mij mag dat ook niet. Andere mensen moeten er ook nog uitdrinken. Wil je perse uit een fles drinken dan koop je zelf maar een fles en dan mag je de hele tijd uit de fles drinken.
Of als je uit een waterfles drinkt die voor gezamenlijke gebruik is mag dat wel zolang je maar op de Arabische manier er uit drinkt (dus niet met de mond aan de fles maar de fles leeggieten boven de mond)

oh ja kritiek

Uiteraard is het kritiek zo'n vraag. Daar zou ik hier, op een slecht moment, ook een slechte reactie op krijgen.
Hier is het belangrijk de communicatie zuiver te houden. Dus kritiek niet vriendelijk verpakken bijv.
Wat ik wel doe is proberen kritiek om te buigen in een vraag. Dus geen verwijt over gisteren maar een vraag voor morgen. Dat maak ik ook heel duidelijk omdat kind hier al heel snel een verwijt proeft. Liefst doe ik het ook op een neutraal moment, dus niet op moment zelf. Wat wel soms werkt op moment zelf is humor. Maar dan moet kind er wel lekker bijzitten op dat moment, anders kan het niet.
Dat betekent ook dat ik spaarzaam moet zijn met dat soort boodschappen want het is al snel te veel. Doseren dus.
Ook probeer ik veel punten algemeen te houden, er een gezinsdingetje van te maken. Kritiek komt dan minder hard binnen. Of ik beperk me tot de kinderen; luister eens jongens, ik wil graag dat jij dit..en jij dat..Dus ook al is het een individueel dingetje, over ander kind speelt vast ook wel iets..(hier iig wel...)
Over dat doorgaan; kan ook zijn dat hij meee info behoeft, een andere uitleg.

praktisch zijn

Hier ook zo'n 13-jarige (met etiketten).
Wij proberen hier vooral praktisch mee om te gaan. Discussieren heeft soms bijna geen zin, zeker niet als zijn lontje al brandt.
Uit de fles drinken? Dan komen er geen flessen meer in huis, maar alleen nog siroop (als je dat aanlengt met kraanwater kun je dat niet op de bank doen). Of alleen privéflesjes cola van een halve liter.
Over die tuindeuren: ik ben hier al blij als zoon de voordeur niet wagenwijd open laat staan als hij thuis komt. Maar hij doet 'm wel dicht als hij weggaat, op slot niet altijd maar gelukkig valt de deur wel in het slot. Misschien jouw zoon door de voordeur laten vertrekken?
Het dagelijkse spoor van troep (werkelijk kilometers lang en het wordt steeds erger): dat mik ik elke dag op zijn eettafelstoel. Eerst opruimen dan pas eten. Dingen die hardnekkig blijven rondslingeren leg ik in zijn bed. Alles in een bak zoals hierboven genoemd kan ook. Deze methode kost mij zelf het minste energie en irritatie.
Dingen vragen om uit te voeren doe ik trouwens ook vaak, dan krijg ik als antwoord (met gratis grijns): "Nee, dat wil ik niet". Mijn reactie "Doe het, dit is een bevel!" (ook incl. ) en dan voert hij het vaak toch uit. Trouwens als hij het vertikt iets te doen, dan kan ik ook dingen vertikken en wordt er niet meer gekookt, boodschappen gedaan enz. Ik ben namelijk ook lui.
Verder kun je alles bespreekbaar proberen te maken, maar doe het vooral op een rustig moment.

Inderdaad

Gebruik je hersens en verzin oplossingen: geen flessen meer kopen maar aanmaaklimonade is een hele goeie. Door de voordeur gaan ook en als je geen oplossing kan verzinnen dan pas pick je de battle.

Hier ook

Het vraagt wat maar hier probeer ik het ook altijd praktisch op te lossen. En er is ook steeds iets nieuws waar je opnieuw over moet nadenken.
Als ik de vaatwasser sta te vullen ben ik altijd bang dat zoon per ongeluk op de open klep trapt als hij de keuken binnenkomt. Dus als ik hem hoor waarschuw ik even: denk om de klep van de vaatwasser en ik sta er direct bij. Ik zal ook nooit zomaar even weggaan al bedenk ik me opeens dat ik ergens afwas heb zien staan. Dan doe ik eerst de klep dicht.
Een heel enkele keer voel ik me genoopt om zoon te waarschuwen dat het tijd is om op te staan. Dat betekent altijd een sacherijnige boze puber. Dat komt bij hem binnen alsof er een kudde olifanten in het circus staat te trompetteren en het publiek tegelijk juicht en klapt.
Dus dat doe ik alleen als ik er naar mijn idee echt niet aan ontkom.
En dan kniel ik naast zijn bed zodat hij geen schaduw over zich heen ervaart en zeg zachtjes zijn naam en 'opstaan'.
En dan moet ik op mijn tanden bijten om niet in discussie te gaan dat het toch echt in zijn belang is. Ik loop weg. Mijn plicht is geweest. Dan is het verder aan hem.
Het zal nog een paar keer bespreking vragen denk ik om dat anders in te richten.

Investeren

Onze puber heeft ook adhd en ik vind veel van bovenstaande heel erg herkenbaar. Wijze woorden.

Ik zou nog twee punten willen toevoegen.
Ten eerste, realiseer je je, wist je dat emoties en adhd een ontzettend verweven, lastige en onlosmakelijk probleem zijn? Ik vind zelf dat dit in alle voorlichting veel te weinig wordt benadrukt. Heel veel adhd-ers hebben veel last van emotionele impulsiviteit en dat kan hun leven en het leven van hun naasten ) enorm vergallen. Volgens mij is daar hier ook sprake van. Het is een illusie om te denken dat je zoon daarin binnen redelijke tijd, gaat veranderen. Daarom ligt de sleutel tot verandering bij jou. (Helaas, het is niet anders.)

Ten tweede, je hebt nu te meken met een uitzonderlijke situatie. Jouw geduld is op, maar het geduld van je zoon met jou is ook op. Jullie staan als kemphanen tegen over elkaar. Het is ook nog einde schooljaar.
Crisissituatie dus. Nu moet je prioriteiten stellen.
Wenselijk gedrag aanleren lijkt mij nu echt van lagere prioriteit, dan het herstellen van jullie relatie. In zo'n situatiegaan bij ons alle, of bijna alle verwachtingen op nul. Alleen maar positieve opbouwende dingen doen en zeggen. Hem lekker verwennen. Iets doen wat hij leuk vindt. Elkaar heel veel persoonlijke ruimte geven. Alles makkelijk maken voor hem. Met dat drinken bijvoorbeeld, dan zou ikzelf dus opstaan, een glas pakken en het voor hem inschenken, zodat hij geen moeite hoeft te doen. Ik heb er zelf belang bij dat het niet op de bank terecht komt. En hierdoor is mijn zoon soms best wel een verwend prinsje. Maar aan de andere kant, als het dan weer beter gaat, kan ik vragen: 'zal ik eenglas pakken, of die je het zelf?' En dan grijnst hij en gaat hij het zelf pakken.
Elke positieve interactie is winst, maakt dat je weer een band op kunt gaan bouwen. En bij mijn kinderen is het in ieder geval zo, dat ze alleen maar iets kunnen leren van me, als we een positieve band hebben. Al het negatieve is weggegooide moeite. Levert niets op.

Nou ja,het valt ook niet mee, tropenjaren. Sterkte.

Karmijn!

Leuk om je hier weer eens te zien. Ik denk vaak aan jouw stappenplan als ik weer eens met zoon in de clinch lig. Helaas lees ik, begrijp ik, en ben ik het eens met jouw adviezen maar ze daadwerkelijk uitvoeren? Dat blijf ik moeilijk vinden. Elke ochtend neem ik me voor om rustig te blijven, positief te zijn etc maar soms ben ik toch weer boos binnen 30 seconden nadat zoon de slaapkamer inkomt.

Hier begint dinsdag de vakantie en inderdaad de eerste prioriteit moet zijn een positieve band.

verwende prins

Ja, dat lijkt zoon hier ook weleens. Was dat maar zo! Hij is eigenlijk het tegenovergestelde, niets komt hem aanwaaien, alles kost hem veel moeite.
Hem in de watten leggen resulteert er tegenwoordig in dat hij me meestal ook bedankt voor wat ik doe. Bedanken doet hij niet snel en ook niet uit beleefdheid, dus het betekent veel als hij dat doet. Eigenlijk doet het me altijd zeer. Ik zou het makkelijker vinden om met een écht verwend, dwars kind te dealen! Dan met een eigenlijk heel lief kind dat gewoon teveel op z'n bordje heeft. Maar uiterlijk lijkt het soms op elkaar.
Ook staat hij het niet meer toe zodra hij weer net wat meer aankan. Dan geeft hij gelijk aan; hoef jij niet voor me te doen, moet ik zelf doen! En in sommige situaties vindt hij het zelfs lastig, van die tussensituaties waarin dingen hem net niet zelf lukken maar waarin hij toch genoeg besef heeft van andermans kant. Dan voelt hij zich een beetje schuldig als ik dingen voor hem doe. Ik probeer dan juist het schuldgevoel te verminderen. (Want schuldgevoel is al zo'n issue en alles zwaar maken en gevoel tekort te schieten etc)
Het blijft laveren omdat teveel overnemen natuurlijk ook weer niet werkt. (Voor zijn zelfgevoel etc) het komt hier nogal nauw allemaal.
Maar strijd is er bijna nooit meer, en dat helpt echt enorm. Zoon heeft al zijn energie hard nodig om te ontwikkelen, kan hij niet gebruiken om in strijd op te laten gaan.

en Maria

Ik heb hier ook een gewone puber rondlopen. Best lastig soms dat omschakelen want ze hebben echt een andere benadering nodig. Als ik moe ben of overbelast pas ik de benadering vd één soms automatisch toe op de ander en word gelijk afgestraft, werkt dus niet.
Gewone puber is soms ook overbelast of druk en dan is het prima dingen over te nemen. Maar gewone puber raakt wél écht verwend snel. Geen punt, is ook zo weer teruggedraaid want gewone puber is wél heel flexibel, kost alleen weer moeite. Strijd is in dit contact voor mijn gevoel ook juist wel effectief. Natuurlijk wel op een effectieve manier en ook weer niet teveel en te vaak. Maar soms kan het juist helpend zijn en hoort het erbij. Soms geeft het wat afstand maar die afstand hoeft ook helemaal niet slecht te zijn. De afstand is voor gewone puber soms weer nodig om te groeien. Terwijl zorgen-puber die afstand nog helemaal niet aankan. Heeft mij nog veel te veel nodig.

Moeilijk

Het is ook hartstikke moeilijk petal. Dat vind ik ook.
Soms vraag ik me af waarom ik uberhaupt ooit gedacht heb dat ik in staat zou zijn om kinderen op te kunnen voeden. (Whaaaaaaah)
Maar soms zijn ze ineens ook zo lief. Ik ben nu niet ziek (griep) en iedereen is zooooo lief voor me. Doen boodschappen, geven me kopjes thee op bed, knuffels...

En dan weet ik weer dat het toch echt niet hopeloos is allemaal. Je mag gewoon iedere dag, (ieder dagdeel, iedere vijf minuten) opnieuw beginnen. Kijk niet naar wat niet lukte, kijk naar wat wel lukte.

Weet je laatst zei ik tegen zoon: 'Een van de dingen van jou, die ik echt typisch adhd vindt, is de manier waarop je met je schoolwerk omgaat. Je leeft zo enorm in het NU. Dat verbaast me soms.'
En toen zei hij: 'Ja, het is logisch om in het nu te leven. Kijk, als je vooruit kijkt, zie je allemaal dingen die verkeerd kunnen gaan. En als je terugkijkt, zie je alle fouten die je hebt gemaakt.'

En dan dacht ik dat het wel mee viel inmiddels, met zijn negatieve zelfbeeld....

Maar stel je eens voor dat je zo'n puber bent. En dan heb je ook nog eens het gevoel dat je ouders alleen maar aan je hoofd zeuren (in jouw beleving) over dingen die je anders moet doen. Die je verkeerd doet. Die je beter kan. Dan kan ik me voorstellen dat je woedend wordt op die ouders.

Ik herinner me mijn eigen puberteit nog, als een tijd waarin ik zo verschrikkelijk moe kon zijn. En lusteloos. En zat. Het optillen van mijn arm was me soms al te veel. Het enige wat ik wilde was zo min mogelijk tijd aan school besteden (ik ging altijd bij de deur van de klas zitten, zodat ik snel weg kon wezen) en lezen.

En waar pubers zonder adhd dan soms nog wel een sociaal wenselijk, op de toekomst gericht gedrag eruit kunnen persen, is dat voor zo lamlendeling met adhd schier onmogelijk. Dat kan ik wel begrijpen.

geduld hebben

Bij een kind met een gebruiksaanwijzing heb je een extra portie geduld nodig. Die van mij kan me so ms inderdaad binnen een minuut in de gordijnen hebben. Dat is omdat hij zich regelmatig heel eisend en "zuigend" opstelt. Ik kan daar helaas absoluut niet tegen. Afstand nemen van elkaar helpt dan. Het hoeft niet lang, 10 minuten kan ruzie al voorkomen.
Daarna de draad weer oppakken. Vaak lukt het hier, maar er ZIJN van die dagen..... :-p
Het hoort er bij denk ik, je kunt niet de hele tijd de perfecte ouder zijn.

Karmijn en Pirata

Ja, die afstand. Ik heb me al jaren getraind weg te lopen. 'Vroeger' vond ik nog dat een zich misdragend kind weg moest uit de woonkamer, op een bepaald moment ben ik zelf uit situaties gaan stappen. Werkt zo goed!
Karmijn, mijn zoon uit zich niet. (Grootste probleem denk ik)
Maar vermoed steeds meer dat hij denkt zoals jij aangeeft, dat hij zo gefocused is op alles wat fout gaat etc. We zijn al een hele poos bezig met iig die zware lading die eraan zit af te zwakken, en dan merk je het pas goed.
Zoon hier is zo streng voor zichzelf dat de minste kritiek van een ander zijn enorm zwarte beeld heftig versterkt op dat moment. Dan is er alleen nog maar woede over die enorme negativiteit die hem overvalt.
Overigens denk ik dat zoon hier juist heel moeizaam in het *nu* leeft. Altijd enorm vertroebeld door dingen in het verleden en zorgen voor de toekomst. Hij kan enorm opknappen van activiteiten die hem juist even zichzelf en al zijn denkwerk kunnen laten vergeten.

jullie hebben gelijk

Zo zou ik het ook moeten doen. En vaak doe ik dat ook zo, denk ik. Maar dat is ook verdomd lastig, want het vraagt veel van mij, in mijn geduld, denkwijze en ook creativieit. Ik hoef zelf maar een beetje uit mijn doen te zijn, of het gaat fout. En soms baal ik er ook van dat ik zo weinig terugkrijg van alle energie die ik geef, ik krijg soms dagen alleen maar onvriendelijkheid over mij heen.

Karmijn wat goed om weer eens wat van je lezen! Heb vaak gedacht, waar zit ze toch?

Waar zat ze toch?

Ach, ik was even met andere dingen bezig.
Waar verveeld grieperig zijn goed voor is... toch wel leuk dat forum.

Ik doe het zoo vaak niet goed. Maar het helpt dat zoon dat ook weet. Hij spreekt me er tegenwoordig ook op aan. 'Als je denkt dat het helpt, watje zegt, heb je het mis!' Haha, daar kan ik dan later wel om lachen.

Boos

Mooi zoals jullie dit verwoorden. En juist daarom kan ik zo boos worden over al die (Facebook)berichten waarin gesteld wordt dat ADHD niet bestaat. Oh echt, loop eens een half dagje mee in het hoofd van mijn kind en je piept wel anders.....

Afstand nemen

Dat lukt hier juist niet. Ik probeer het wel maar mijn zoon of snapt het niet of accepteert het niet en volgt me gewoon. En ja dan zijn de poppen aan het dansen. We praten er later dan wel over, dat we soms allebei moeten kalmeren en dan snapt hij het ook wel maar tijdens de volgende ruzie gaat dat geheid weer mis.

petal

Praat eens met juw zoon over je neiging om boos te worden. Misschien kunnen jullie elkaar helpen. Het vergt enig oefening, maar het is mogelijk om te leren op het moment dat je boos bent of merkt dat je harder gaat praten, je even om te keren, diep ademhalen en daarna heel bewust rustig en langzaam verder te praten. Met name langzaam praten maakt dat je vanzelf rustiger wordt. Langzaam en laag.
Je kunt afspreken met zoon dat jullie elkaar een seintje geven:' Hee, je gaat weer schreeuwen' of zo iets. En dan even een kleine time out of doorgaan als je denkt dat je het aankan rustig te blijven.
Je laat daarmee aan je zoon ook zien dat hulp vragen oke is, en dat jullie samen aan het probleem kunnen werken. Want ruzie maak je samen.

Prioriteren

Ik zie het misschien wat makkelijker, ik ben zelf namelijk zo iemand die uit het melkpak drinkt, de broodzak open laat staan en met een beetje pech de sokken er op het aanrecht naast naast om die dan in volle paniek kwijt te zijn en nieuwe te pakken en met achterlating van de zooi naar het werk te rennen. Daar had best een etiketje op gepast denk ik. En mijn man, die je als hij moe is, echt niks moet vragen wat wat in zijn hoofd zat doorkruist. Ook een mogelijk etiketje;-). Dus misschien zie ik het daardoor makkelijker.

Ik weet dat mijn etiketjesloze kind een handleiding heeft.
Ik weet dat ze na een dag school al totaal uitgewoond kan zijn. En nee, zo moeilijk lijken dingen niet en ja, heel veel andere kinderen kunnen het wel. Maar waar gáát het nou om? Om mijn bank, mijn vloer, mijn net schoongemaakte keuken? Om wat zou horen, moeten, kunnen?

Het gaat erom dat wij ons misschien buitenshuis hard moeten aanpassen, maar thuis ons zelf kunnen zijn. Ontspannen. Dus ja, als al haar vriendinnetjes naar huis huppelen en zij naast mij loopt te jammeren of te klagen als een peuter of een dwarse puber, weet ik wie ze is: een moe meisje van negen met een handleiding.

Een moe meisje van negen waarvoor ik thuis eerst even iets fijns moet aanzetten op uitzending gemist. Waarvoor ik even een boterhammetje moet maken. Een een blikje open moet trekken. Die dan haar hageltjes op onze praktisch nieuwe bank laat vallen en drinken op de geoliede vloer. Tegen wie ik na een kwartier of half uur kan zeggen 'fijn he, even bijkomen'. Ook al wilde ik vooral zelf even bijkomen.

Maar ze is niet onwillig, ze is onmachtig. Haar aanrekenen dat ze dingen die zo makkelijk lijken niet kan is net zo zinloos, nutteloos en kwetsend als een kind met beperkt zicht aanrekenen dat ze niet 'gewoon' kan zien. Dat ze kruimelt en toch verdorie na een dag inspanning op school toch wel nog even op had kunnen letten.

Ik wil dat ze zich ten volle aanvaard en geliefd weet. Ook met haar onvermogen. Dat ik haar een fijn mens vind.

En dat geeft ook lucht. Lucht om te zeggen dat ik weet dat ze iets moeilijk vindt, maar dat ze dat echt even moet doen voor mij. Omdat het echt belangrijk is. Ik kan me goed voorstellen dat de deur op slot moet. Dat het frustrerend en misschien ook wel (zo 'gehandicapt' is mijn kind niet) pijnlijk is om te zien dat hij het niet doet. Maar faciliteer dan even. Leg de sleutel voor het grijpen. En prioriteer. Niet alles is even belangrijk.

Het klinkt alsof je nog steeds boos bent dat hij niet 'normaal' is.

Ik ben blij dat mijn man mij niet aanspreekt op de voor de 100e lauw geworden melk op het aanrecht, maar het door de gootsteen spoelt en nieuwe gaat halen. Dat hij weet dat het geen onwil is, ook al lijkt het voor hem zo makkelijk om het terug te zetten. Hij is vast blij dat ik als hij moe is tegen vrienden zeg dat ze niet onverwacht kunnen komen eten i.p.v. zeggen joh, dat is toch gezellig, omdat ik weet dat hij dat dan niet trekt.

Je hebt een kind met een beperking die ook nog puber is. Pick your battles. Prioriteer. En geniet van en met elkaar, daar kan geen schone bank tegenop.

Klopt Sanne

Alleen onder dat kind met de hageltjes op de bank zou ik een dekentje leggen.

Sanne

Wat schrijf je hartverwarmend over je dochtertje, de zorg en liefde spatten er vanaf. Mooi om te lezen.
(en ondanks alle ontwikkeling hier nog steeds leerzaam/inspirerend voor mij )

maar

Ik denk dat je als goede ouder heus wel door hebt of het onmacht is van een negenjarige of pubergedrag van eentje van 13 ook al heeft hij etiketjes!

Je ziet gewoon of een kind echt te lui is om even drinken in te schenken in de keuken of per ongeluk kruimeltjes laat vallen op de bank omdat ze te moe is om rechtop te blijven zitten.

Pas op dat we elkaar geen gevoel geven dat we ons kind te kort doen met teksten als 'Ik wil dat ze zich ten volle aanvaard en geliefd weet. Ook met haar onvermogen. Dat ik haar een fijn mens vind.' Die sleutel ligt heus wel voor het grijpen (hier zit die gewoon aan de fietssleutel) en als mijn 13 jarige de deur vergeet dicht te doen mag hij de dag erna lopend naar school en sluit ik de deur wel.

Dat zie je als ouder wel...

..mijn ervaring is dat ik het dus niet zag.
Pas toen ik het wist, zag ik het. En toen snapte ik niet dat ik het niet eerder gezien had. Want toen was het ineens overduidelijk.
Gek maar toch waar.

sanne

Het zijn maar voorbeelden die ik noem. Daar kan jij op sommige punten makkelijker in staan dan ik, dat zal ik niet ontkennen. Maar daar gaat het niet om. Waar het om gaat is dat wij, bij elke grens of verzoek, een boze puber hebben met een respectloze grote mond. Hij zegt ook letterlijk: ik wil gewoon mijn eigen gang gaan en zin doen.
Dat dat niet altijd overeen komt met hoe wij dingen zien, tja, dat zal hem wat schelen. En zo werkt het niet bij ons.
Dat is enerzijds zijn ass, maar anderzijds ook pubergedrag en luiheid. Want een dekentje onder hem leggen voor de hagelslag leidt tot net zoveel gezucht, gemopper en boosheid!

En die sleutel ligt inderdaad voor het grijpen namelijk in zijn rugzak. Die hij bij zich heeft als hij door de deur gaat. Maar zoals hij zelf zegt: dat is zoveel werk! En hij weet ook dat als hij 5 minuten eerder klaar is, hij de deur niet hoeft af te sluiten want dan kan hij gelijk met mij weg. En nee, ik kan niet 5 minuten wachten want dan komt zijn broertje te laat op school.