26 april 2019 door Michelle Gerlach
Van voortgezet onderwijs naar HBO: 5 verschillen
Een slimme meid is op haar toekomst voorbereid, uiteraard geldt dit ook voor de slimme jongen. In september zullen tienduizenden kersverse studenten aantreden in de collegezalen van het hoger onderwijs (hbo / universiteit). Na het vertrouwde klaslokaal van de middelbare school is dat even wennen.
De overstap van het voortgezet- naar hoger onderwijs kan als lastig worden ervaren, zo blijkt bijvoorbeeld uit de uitvalcijfers. Hbo-docent Bianca van der Molen en eerstejaarsstudenten Quirine Muller en Nienke Fabriek vertellen over de grootste verschillen: ‘Je gaat naar een nieuwe school, met nieuwe mensen en je moet op een nieuwe manier leren, dat is best een grote stap! Wat zijn de grootste verschillen tussen het voortgezet onderwijs en het HBO? Michelle van Intermijn vertelt je alles wat je wil weten.
Verschil 1: Eigen verantwoordelijkheid
Bianca van der Molen, hbo-docent aan de Pabo in Utrecht (Marnix Academie), ziet dat studenten in een paar maanden snel volwassen moeten worden door de verantwoordelijkheden die ze krijgen als ze gaan studeren. ‘Ze krijgen tentamens, stages, opdrachten en het gaat vaak over veel meer stof dan ze gewend zijn. Er is dan geen mentor meer die helpt met plannen’. Quirine, eerstejaarsstudent aan de Hogere Hotelschool herkent dit. ‘Op de middelbare school werd er gecontroleerd door docenten of je in de les bent en of je huiswerk hebt gemaakt, nu ben je daar zelf verantwoordelijk voor.’
Verschil 2: Leren studeren
‘Ik schrok enorm van al de boeken die ik voor me had liggen’ zegt Quirine. Voor Nienke, eerstejaarsstudent Leisure & Events Management was dit ook wennen: ‘Je moet vaak een heel boek leren voor je tentamen. Op de middelbare school was dit maar twee hoofstukken.’ Beide studenten geven aan dat ze op de middelbare school niet hebben geleerd hoe je efficiënt grote hoeveelheden stof moet leren en ook niet hoe je alle informatie moet opnemen tijdens de soms drie uur(!) durende colleges.
Verschil 3: Niet meer compenseren
Op het hbo wordt je kennis getoetst tijdens een tentamenweek, vergelijkbaar met de bekende toetsweek op de middelbare school. Het verschil is dat je voor je tentamen een voldoende moet halen, pas dan krijg je de studiepunten. Nienke vertelt: ‘Je kunt niet meer voor slechte cijfers compenseren. Als je een onvoldoende hebt op je tentamen, heb je daarna nog één herkansing, maar als je deze niet haalt moet je het hele vak opnieuw volgen.’ Studiepunten zijn belangrijk, veel opleidingen gebruiken een BSA (bindend studie advies) na het eerste jaar: als je onvoldoende studiepunten hebt, kan het zijn dat je de opleiding moet verlaten.
Verschil 4: Samenwerken met anderen
Naast het volgen van hoorcolleges volg je op veel HBO opleidingen ook werk- of projectgroepen, waarin je met een groepje medestudenten samenwerkt aan een praktijkopdracht. Het samenwerken gaat heel anders dan op de middelbare school zegt Nienke: ‘Op de middelbare school overlegden we gewoon via whatsapp, maar nu hebben we elke week een officiële vergadering. We maken van tevoren een agenda en alles wat we bespreken wordt genotuleerd.’ ‘Professioneel’ noemt Nienke het, ‘als je iets vergeet wordt je daar op afgerekend.’ Samenwerken doe je soms met mensen die heel anders zijn dan jij of die je niet goed kent, dat is erg leerzaam. ‘Soms ontstaan er conflicten en ook daar moet je zelfstandig uit zien te komen, in het ergste geval kun je naar je begeleider toestappen.’
Verschil 5: Even 'Googelen' mag niet meer
Er zijn nog meer nieuwe dingen die je moet leren. Quirine geeft als voorbeeld het schrijven van verslagen. ‘Op de middelbare school mocht je tot het profielwerkstuk gewoon Googelen naar informatie, nu moet je de informatie zien te vinden in honderden stukken wetenschappelijke literatuur, dat is echt lastig. Daarnaast moet je de bronnen die je in verslagen gebruikt ook vermelden, dat is heel precies werk.’ Quirine zegt: ‘Het is jammer dat ik bronvermelden niet al op de middelbare school geleerd heb, dan kon ik me nu meer met de inhoud bezig houden. Dat vind ik leuker en belangrijker!’
Het is goed om als aankomend student bewust te zijn van deze verschillen en je hier alvast op voor te bereiden. Door een realistisch beeld te hebben van de gekozen studie en wat er van je wordt verwacht kun je een stuk zekerder aan je studie beginnen. Ondanks de grote verschillen geven de studenten aan dat ze vertrouwen hebben. ‘Je bent niet de eerste die gaat studeren! Het is veel anderen voor jou ook gelukt, dus ook jij kan het!’ aldus Quirine.
maud278
30-04-2019 12:04<p>Dees, hoe lang is het geleden dat jij MBO deed? als ik nu het MBO zie, moet je al zeer gemotiveerd zijn om de eindstreep te halen, want merendeel van de MBO's maakt er een grote puinhoop van. Leerlingen willen wel, maar opleidingen (en in een aantal gevallen ook docenten) werken gewoon echt niet mee.</p>
Kyana
27-04-2019 16:04<p>Ik snap wel wat Dees bedoeld. In principe geeft elke opleiding toegang tot een opleiding daarboven. Dus als je MBO4 afmaakt dan heb je het niveau om naar het HBO te gaan (mocht je dat willen). Als je MBO 2 hebt afgemaakt dan kan je naar MBO3/4. Mocht je dat ook afmaken dan kan je ook naar het HBO. Natuurlijk wil niet iedereen dat (wat ik goed snap) maar het kan wel!</p>
Forumbeheer
27-04-2019 13:04<p>Je gaat er voor het gemak even aan voorbij dat er vier niveaus onder havo zijn en vier niveaus op mbo. Mijn zoon krijgt op mbo2 na vmbo basis stof boven vwo examen niveau op een hbo manier. Het niveua verschil is enorm naar mbo met een zeer slecht en onduidelijk onderwijssysteem. Het kan best zijn dat de stap mbo hbo klein is maar daar ging het niet om. Kom eerst maar eens door drie niveaus heen met slecht onderwijs.</p>
Decembermamma
27-04-2019 13:04<p>HBO is echt niet veel moeilijker als het mbo, dat het moeilijker is is iets wat veel mensen je willen doen geloven. Het is alleen nog een paar jaar in de schoolbanken, en inderdaad echt je huiswerk maken en leren. Toen ik op het mbo zat was ik 1 van de 2 in een klas van 24 die altijd het huiswerk maakte. Veel mensen maakten soms het huiswerk maar er waren er genoeg die het nooit maakten en ook tijdens de lessen met totaal andere dingen bezig waren. </p>
Engeltje
27-04-2019 13:04<p>Tuurlijk Dees, iedereen kan hbo doen, maar niet iedereen wil het. Dat zal het zijn. Eigenlijk best raar hè, dat er überhaupt een vmbo bestaat. Nergens voor nodig, biedt maar ruimte voor al die lanterfanters die niet willen. Kost klauwen met geld.
</p>
<p>Maar laat ik me verder niet opwinden over onwetende snobs met hoge opleidingen, en on topic blijven. Fijn artikel, heb het laten lezen aan mijn havo-eindexamenkandidaat, zodat die zich een beetje beter kan voorbereiden. </p>
Forumbeheer
27-04-2019 10:04<p>Wat een denigrerende tekst over vmbo'ers Dees. Wat hebben we er aan als iedereen hoger dan mbo doet? Wie doet dan al het uitvoerende werk? De stap van vmbo naar mbo is veel groter dan van havo naar hbo. Vooral omdat het mbo bijzonder slecht georganiseerd is.</p>
Forumbeheer
27-04-2019 10:04<p>Bijzonder dat havo je niet beter voorbereiden kan op HBO. Mijn dochter heeft technasium gedaan op de havo en leerde al samenwerken vanaf de brugklas. </p>
majjan
27-04-2019 08:04<p>En dan nog. De stap van VMBO naar MBO is een grote. En de kinderen om wie het gaat zijn meestal jonger.
</p>
<p>Het gaat me ook niet om de inhoud van dit artikel, maar drie keer op een rij een artikel over schoolverlaters, waarbij het (V)MBO niet aan bod komt, valt mij wel op.
</p>
<p>Ik loop natuurlijk het risico verongelijkt over te komen. Zo bedoel ik het niet. Ik ben dik tevreden met de keuze van mijn zoon. Hij weet wat hij wil en de opleiding waar hij voor gekozen heeft staat goed bekend.
</p>
<p>Maar als Ouders Online met hun artikelen een breed publiek wil blijven aanspreken zullen ze hier iets aan moeten doen, denk ik.
</p>
<p>Het viel mij in elk geval wel op. Maar zoals ik al zei, misschien heb ik iets over het hoofd gezien. Misschien was er vorig jaar wel een stortvloed aan artikelen over het (V)MBO en was het hoog tijd voor meer aandacht voor HAVO / VWO. </p>
Decembermamma
27-04-2019 08:04<p>Ik kom.uit die echte wereld. Heb zelf ook op mbo gezeten, het is vaak niet het hoogst haalbare maar het hoogst wat ze willen ze willen niet verder want ze willen vaak al niet eens werken voor het mbo.</p>
Engeltje
27-04-2019 08:04<p>Dees, voor veel mensen is via vmbo naar mbo echt het hoogst haalbare hoor. Welkom in de echte wereld!</p>
Decembermamma
27-04-2019 07:04<p>Vanuit het vmbo ga je via het mbo toch ook naar het HBO?</p>
majjan
26-04-2019 14:04<p>Het derde artikel in korte tijd op Ouders Online over schoolverlaters, met de focus op leerlingen van HAVO en / of VWO.<br />
Klopt het dat ik aandacht voor schoolverlaters van het VMBO mis? Of zie ik iets over het hoofd? </p>