18 juni 2019
Is toenemende digitalisering slecht voor de ogen van kinderen?
Wereldwijd neemt het aantal mensen met bijziendheid (ook wel myopie genoemd) toe, met name onder jongeren en kinderen. Wetenschappers voorspellen dat de helft van de bevolking in 2050 last zal hebben van bijziendheid. Waarom is dat?
Hoewel in 50% van de gevallen genen de doorslaggevende factor zijn voor de ontwikkeling van myopie, vergroot een digitale levensstijl de kans om bijziend te worden meer dan we denken.
Wat is bijziendheid?
Voor iemand met bijziendheid is het moeilijk om dingen op afstand duidelijk te zien. Bij langdurig kijken naar objecten die zich relatief dicht bij het oog bevinden, zoals smartphones en beeldschermen, past het oog zich uiteindelijk aan. Het punt in het oog waar binnenkomende lichtstralen worden verzameld om een beeld te vormen bevindt zich dan niet langer direct op het netvlies, maar iets ervoor. Objecten in de verte worden daardoor minder scherp waargenomen.
Steeds jonger
De ontwikkeling van myopie begint meestal op de basisschoolleeftijd. Kinderen komen op steeds jongere leeftijd in aanraking met smartphones en andere beeldschermen zoals tablets, die dicht bij het oog worden gehouden en waar langdurig intensief naar wordt gestaard. En naarmate schermtijd toeneemt, neemt de tijd die buiten in het daglicht wordt doorgebracht vaak af. Een gebrek aan daglicht is een bijkomende factor in de ontwikkeling van myopie.
De toename van bijziendheid is een wereldwijd fenomeen. Vooral in Oost-Azië is het aandeel bijziende studenten de afgelopen decennia sterk gestegen. Uit een recente studie uit China blijkt dat 90% van de studenten bijziend is.
Tips voor je ogen
Als je kind veel van dichtbij naar een scherm kijkt, is het belangrijk dat ze af en toe een paar kleine pauzes nemen. Omdat ons netvlies geen pijn voelt, geeft het oog bij overbelasting geen waarschuwing af. En de tijd die kinderen buiten doorbrengen is belangrijk voor de ontwikkeling van de ogen. Voor jongvolwassenen en pubers is de tijd die ze buiten doorbrengen bovendien een ontspannend tegenwicht tegen de stortvloed aan beelden waaraan ze voortdurend worden blootgesteld.
Het effect van het blauwe licht dat digitale apparaten uitstralen moet ook niet worden onderschat, vooral 's avonds. Omdat blauw licht een vergelijkbaar effect heeft op het oog als daglicht, wordt de productie van het slaaphormoon melatonine geremd en kan het moeilijker zijn om voor een kind om in slaap te vallen. Wanneer jouw kind 's avonds digitale apparaten gebruikt, zorg er dan voor dat er ook andere (niet te felle) lichtbronnen in de kamer aanstaan– dit is minder belastend voor het oog omdat het contrast tussen het felle beeldscherm en de donkere kamer minder groot wordt.
