
29 september 2013 door Henk Boeke
GTA 5 maakt het ouders lastig
Grand Theft Auto V (kortweg GTA 5) is niet zomaar een schietspel, en zeker ook geen pulp, maar een geavanceerde game waarin niet voor niets 200 miljoen dollar geïnvesteerd is om het te maken. Het is echt top-entertainment. Maar wel voor meerderjarigen...
Radiojournalist Tim Overdiek twitterde dat hij met zijn zoon van 13 in de rij stond om GTA 5 te kopen. Niet álle ouders maken zich dus zorgen over de enorme aantrekkingskracht die deze game uitoefent op jonge kinderen. Andere ouders wel. Die houden zich het liefst aan de officiële Pegi-classificatie (18 jaar) en balen ervan dat hun kinderen gaan zeuren om de game te mogen kopen, of hem ongevraagd zelf kopen, of hem spelen bij vriendjes met tolerantere ouders.
Overigens hoeven ouders die hun kinderen toestaan om GTA 5 te spelen niet écht tolerant te zijn (ze kunnen er wel degelijk moeite mee hebben), maar ze redeneren dan dat hun minderjarige kinderen het beter thuis kunnen spelen dan buitenshuis, waar ze er geen zicht op hebben. Waardoor ze natuurlijk wel weer een probleem creëren voor andere ouders, die het onprettig vinden als hún kinderen dit soort spellen buitenshuis spelen.
Een ouder die ons mailde over dit probleem, formuleerde het zo:
Er ontstaat op dit moment dan ook een kloof tussen ouders die hier bewust mee omgaan en grenzen willen stellen enerzijds, en ouders die het allemaal toelaten anderzijds. Hierdoor kom je in een behoorlijke spagaat als ouder. Hoe zien jullie dit?
Mogelijke schadelijkheid
GTA 5 is geclassificeerd voor 18 jaar. Dat heeft onder andere te maken met het extreme geweld en de sadistische (martel-)scènes die erin voorkomen. Maar ook met het feit dat GTA 5 in feite een parodie op de Amerikaanse samenleving is, en om dat te kunnen begrijpen moet je gewoon ouder zijn dan 11, 12 of 13 jaar (de leeftijd waarop jongens in de ban van GTA 5 beginnen te raken.)
De leeftijds-classificatie van 18 jaar is gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek over de mogelijke schadelijkheid bij kinderen. Let wel: de mogelijke schadelijkheid. Of een game al dan niet schadelijk is, en zo ja in welke mate, hangt af van ontzettend veel factoren, zoals:
- het type kind;
- het type ouders;
- de leeftijd van het kind;
- de intensiteit waarmee gegamed wordt;
- het soort geweld in de game;
- de manier waarop ouders hun kinderen begeleiden.
Vervolgens is het de vraag waaruit de eventuele schadelijkheid nu eigenlijk kan bestaan. Globaal worden er drie aspecten onderscheiden:
- agressie;
- afstomping;
- angst.
Meer informatie:
- Wat weten we over... Effecten van Games (pdf-brochure Kennisnet, 2010)
- Mediageweld en kinderen (P. Nikken, uitg. SWP, 2007)
Omgaan met andere ouders
Uiteindelijk moet elke ouder voor zichzelf bepalen wat hij of zij verantwoord vindt. Het enige wat vastligt, is het verbod voor winkels om games te verkopen (of voor bibliotheken om games uit te lenen) aan kinderen die jonger zijn dan de aangegeven leeftijd (Art. 240a van het Wetboek van Strafrecht).
Blijft het probleem van 'de kloof' die sommige ouders ervaren als ze het zelf niet willen, terwijl andere ouders het wel toestaan. Dan zit er niets anders op dan te gaan praten met die andere ouders. We hebben dit eerder beschreven in Call of Duty spelen bij vriendjes, hoe voorkomen we dat? op onze zuster-site Mediaopvoeding.nl.
Mochten uw collega-ouders vasthouden aan hun idee dat het beter is om het spel thuis te spelen dan elders, vraag dan eens langs uw neus weg of ze dat ook zouden zeggen als het om harde porno zou gaan...
Henk Boeke
schreef dit artikel mede namens Justine Pardoen. Samen waren zij Ouders Online, tot 1 september 2018. Henk als eindredacteur, en Justine als hoofdredacteur.
Marcel v V
19-06-2015 07:06<p>Zelf ben ik gescheiden vader van drie jongens van respectievelijk 15, 13 en 12. Daarbij heeft de middelste een autisme spectrum stoornis PDD NOS en de jongste is zwak begaafd met een IQ van rond de 70-75. Mijn kinderen wonen door de week bij hun moeder in een andere gemeente en zijn om het weekend bij mij.
</p>
<p>De jongste vindt dit spel helemaal fantastisch maar mag dit niet bij mij spelen. Ik heb het zelf ook bekeken en gespeeld, maar acht dit niet goed voor een kind van zijn leeftijd en al helemaal niet met zijn beperking. Helaas denkt zijn moeder daar anders over. en daar is hij 12 van de 14 dagen. Ook een leuke uitdaging.......</p>
Theo Grullenveen
18-06-2015 06:06<p>Mijn zoontje heeft de nadelen van dit spel aan de lijve ondervonden.
</p>
<p>Ik ga niet in details in maar hij heeft na een korte bewusteloosheid daar een forse hersenschudding aan overgehouden.</p>
Ascherp
01-11-2013 11:11<p>Ik ben altijd heel streng geweest in de leeftijdsnormen, onder meer vanwege de vaak als risiscovol genoemde relatie autisme spectrumstoornis en geweldgames. Vervolgens werd zoon op school uitgelachten en geplaagd omdat hij een bepaalde game "niet mocht van zijn moeder". De rest dus wel blijkbaar, en dat zie ik zelf ook: er is bijna geen andere ouder die zich daar ook aan houdt. Vreemd vind ik dat, en ook lastig.<br />
Het toppunt was toen een verkoper in een gamewinkel de discussie met mij aan meende te moeten gaan over de zin en onzin van de pegi-codering, toen ik zoon in die winkel verbood een 18+ game te kopen?! ID-controle in die winkels is ook een illusie dus (maar ik breng het gewoon terug en maak heibel, als ze hem wel iets verkopen onder zijn leeftijd).</p>
Jesse1989pp
17-10-2013 15:10<p>Als begeleider, van een groep kinderen 10/14 jaar, bij de scouting ben ik ook onder de indruk van het aantal gesprekken dat over GTA gaat. Zelfs een leeftijdsgroep onder mijn speltak kent deze problemen. Ruwe seks en geweld scenes zijn een rode draad in de verhaallijn van dit spel. Persoonlijk heb ik het spel ook, maar kan me niet voorstellen dat ouders zo makkelijk omgaan met de leeftijd-classificatie van 18 jaar. Zodra ouders een dergelijke niveau van games toestaan bij hun kind kan er weinig gecorrigeerd worden. Wij proberen vanuit de vereniging te letten op gedrag en taalgebruik, maar als dit een "geaccepteerd" niveau is, dan is het einde zoek. Ik vind dat er ook een rol van school moet zijn die ouders makkelijk kan aanspreken en leren over dergelijke spellen. De game-industrie moet er ook veel beter mee omgaan.</p>
Mamino
02-10-2013 11:10<p>Mijn zoon belaagd ons al sinds hij 8 is dat zijn vriendjes GTA op de telefoon spelen en hij dat natuurlijk ook wil. Het blijft een terugkerende discussie. Ik heb het er met bevriende ouders wel eens over gehad, maar kreeg sterk het idee dat men geen idee had wat voor spel het is. Hoogopgeleide, zeer verantwoorde ouders die het beste willen voor hun kind, maar dit slipt er geloof ik beetje door heen...Het speelt dus ook bij nog jongere leeftijden door de smartphone versie.</p>