1 september 2013

Checklist bevalling en kraamtijd

Bevalling thuis

Let op: voor een ziekenhuisbevalling zijn de spullen met een sterretje (*) niet nodig.

• 2 kraam-matrassen *
• 5 celstof onderleggers (dunner dan een kraam-matras)
• 1 koortsthermometer (geen oorthermometer, die is niet precies genoeg)
• inlegluiers (voor de eerste uren na de bevalling, als je nog veel bloed verliest)
• 3 pakken kraamverband (een soort maxi-maandverband. Tampons mogen niet vanwege infectiegevaar)
• wegwerpzakjes voor maandverband
• een netbroekje voor het kraamverband
• een zeiltje (om bloed en vruchtwater op te vangen). Een molton met vocht-afstotende laag onder het hoeslaken is de laatste weken van de zwangerschap sowieso een goed idee, voor het geval de vliezen breken. Zo'n molton ligt minder broeierig dan een zeiltje
• klossen of kratjes om het bed te verhogen, zodat de verloskundige en de kraamhulp niet zo diep hoeven te bukken (verplicht in het kader van de arbo-wetgeving, te huren bij de Thuiszorgwinkel)
• po of ondersteek (te huren bij de Thuiszorgwinkel)
• vuilniszakken *
• 2 plastic emmers *
• noodverlichting *
• een pak zigzag watten
• flesje desinfecterende gel (voor het voeden, na het verschonen, etc.)

(*) Niet nodig voor ziekenhuisbevalling

Een kraampakket kun je hier bestellen.

Kleding voor de baby

• 6 katoenen truitjes of overslagvestjes met lange mouwen (maat 56/62)
• 6 katoenen luierpakjes, ook wel rompertjes genoemd. Overslagrompertjes zijn gemakkelijker aan te trekken bij een pasgeborene dan rompers die over het hoofdje gaan
• 3 paar babysokjes of slofjes
• 3 katoenen hansopjes of broekjes met voetjes
• 1 of 2 mutsjes - pasgeboren baby's verliezen veel warmte via hun hoofd
• 1 badcape of omslagdoek, behaaglijk warm voor de baby tijdens de voeding of op schoot

Vluchttas

Het is handig om een 'vluchttas' klaar te zetten vanaf ongeveer 37 weken zwangerschap, voor het geval je opeens naar het ziekenhuis moet. Wat moet er in die tas? Voor jezelf:

Lees ook: Opvoeding en gedrag

Video: Hoe doen zij het? Alles over financiële opvoeding!

• ponsplaatje en/of verzekeringsbewijs
• zwangerschapskaart
• twee pyjama's (sluiting aan de voorkant is handig bij borstvoeding)
• ochtendjas
• pantoffels of slippers
• genoeg ondergoed (inclusief netbroekje en voedingsbeha)
• toilet-artikelen
• adresboekje met telefoonnummers van familie en vrienden
• fototoestel en/of telefoon + oplader(s)
• altijd handig: iets te lezen, lippen-crème, muntgeld voor rolstoel en parkeerautomaat, rolletje druivensuiker, fles champagne

Voor de baby:

• 2 rompertjes en een setje kleertjes (vergeet het mutsje niet) en een jasje
• omslagdoek
• maxicosi
• luiertjes

Verzorging van de baby

• 12 hydrofielluiers - te gebruiken als handdoek (voor baby's is een gewone handdoek te ruw), maar ook handig voor het bekende 'mondje terug' na de voeding
• 6 flanellen omslagluiers - handig om de baby even warm te houden, bijvoorbeeld als je ermee van de slaapkamer naar de badkamer loopt. Voldoet ook als onderlegger in het bedje
• 6 hydrofiel washandjes - net als de hydrofielluiers (zie boven) wat zachter voor de baby-huid dan gewone washandjes
• 6 spuugdoekjes - voor het wegdeppen van speeksel, melk, etc. Bij flesvoeding zijn slabbetjes die over het hoofd gaan ook handig
• 2 doosjes steriele gaasjes van 5 x 5 cm voor het naveltje - deze gaasjes maken de ouderwetse navelbandjes overbodig
• 1 flesje (50 cl) alcohol 70% - o.a. voor het schoonmaken van de koortsthermometer
• 1 naadloze metalen kruik met kruikenzak - controleer voor gebruik of de kruik niet lekt. Een kersenpitzak ('hittepit') wordt afgeraden omdat die niet gelijkmatig warm wordt
• 1 baby-badje of tummytub met standaard - een aparte standaard voor de tummytub is niet nodig, die kun je ook in het gewone babybadje zetten. Zorg wel dat je de baby op stahoogte in bad kunt doen, anders belast je je rug te veel
• 1 badthermometer
• baby-olie/zalf - om de jonge huid soepel te houden en rode billetjes schoon te maken
• billendoekjes op basis van olie of milde lotion
• luiers
• zeepvrije was-gel of bad-olie
• navelklemmetje, steriel verpakt

Navelbandjes zijn niet nodig. Iedereen haalt ze altijd in huis, nog uit de babyspullen van (aanstaande) oma, of nieuw aangeschaft. Maar navelbandjes zijn een overblijfsel uit het verleden, toen er nog geen navelklemmen bestonden. Toen moest je de langzaam afstervende navelstreng stevig afbinden met zo'n navelbandje. Tegenwoordig is het voldoende om dagelijks een steriel gaasje losjes rond de streng te wikkelen, of er gewoon helemaal vanaf te blijven. De kraamhulp laat wel zien hoe dat moet.

Babykamer

• wieg of ledikant met matras
• katoenen of wollen dekentje (geen dekbed)
• katoenen lakentjes
• molton onderlegger
• commode
• aankleedkussen met hoes

Meer informatie: zie ook onze Checklist Veilig slapen (0-4 jaar).

Voeden

• 2 zuigflessen met speen (ook handig voor borstvoeders, voor het geven van afgekolfde melk)
• fopspeentje - overleg wel altijd met de kraamhulp of een speentje een goed idee is voor je baby. Baby's die borstvoeding krijgen, kunnen namelijk last krijgen van tepel-speenverwarring, en bovendien kun je moeilijker zien of de baby honger heeft
• elektrische flessenwarmer (of magnetron). Een kan warm water werkt ook
• flessenborstel
• zoogcompressen (bij borstvoeding)
• tubetje wolvet of bijvoorbeeld bepanthen - ter voorkoming of verzorging van tepelkloven
• eventueel: koude/warmte-compres (verkrijgbaar bij de apotheek) tegen pijnlijke stuwing
• eventueel: voedingskussen. Ook handig bij het geven van flesvoeding, omdat zo'n kussen je nek, schouders en armen tijdens het voeden beter ondersteunt

De speen - Er zijn verschillende soorten spenen in de handel. Wat is het verschil? Naast de klassieke speen met de ronde tuit is er ook een recenter model met een platte tuit. Spenen met een platte tuit (de zogenaamde dental spenen) schijnen beter te zijn voor de ontwikkeling van de kaak en het gebit. Overleg dit even met de verloskundige. Bij flessenspenen geldt: hoe groter het gat, hoe meer eruit komt. Op de verpakking van de speen staat aangegeven voor welke leeftijd de speen bedoeld is; dat heeft onder andere te maken met de grootte van het gaatje of met de hoeveelheid gaatjes. Let op: er is ook een speen met een forse sleuf op de plaats van het gaatje, soms in verschillende standen te gebruiken. Dat is een zogenaamde papspeen. Gebruik hem niet voor melk, want die is zo vloeibaar dat het in een enorme golf uit de papspeen komt. Overigens is het niet alleen de grootte van het gaatje die de omvang van de melk- of papstroom bepaalt. Hoe strakker je de speen op de fles draait, hoe minder eruit komt. Valt je baby steeds in slaap bij het drinken, draai de speen dan iets losser.

De flessenwarmer - Een flessenwarmer is een elektrische au bain marie-beker. De beker vul je half met water, en daarin zet je de fles die verwarmd moet worden. De redactie van Ouders Online vindt het een onding. Ten eerste is hij tamelijk onstabiel vanwege het dikke, stugge elektriciteitssnoer en het relatief lage gewicht van de beker zelf. Daardoor kiepert hij makkelijk om. Ten tweede duurt het behoorlijk lang voordat de melk warm is. En ten derde is het wéér een item dat je mee moet nemen als je de deur uitgaat. Een magnetron voldoet al veel beter; ingesteld op halve kracht is de melk al in een minuutje klaar. Wel altijd goed omschudden, omdat de verhitting niet altijd gelijkmatig is. Laat melk uit de magnetron een minuutje staan, omdat het soms even duurt voor je de werkelijke temperatuur voelt. De melk is dan heter dan in eerste instantie lijkt. En wie geen magnetron heeft, kan gewoon een kan heet water gebruiken, in plaats van een elektrische flessenwarmer. Voor meer informatie over het gebruik van de magnetron, zie: Het verwarmen van moedermelk in de magnetron.

Vervoer

• kinderwagen
• reiswieg/kinderwagenbak
• eventueel: buikdrager of slendang (draagdoek)
• autozitje voor baby's (maxicosi) - niet vergeten mee te nemen als je in het ziekenhuis bevalt!

Bij veel kinderwagens kun je adapters kopen waarmee het autostoeltje op het onderstel van de wagen kan worden geklikt. Handig voor korte uitstapjes en beter voor je armen dan sjouwen. Meer informatie: zie ook onze checklist Veilig vervoer van kinderen van 0 tot 4 jaar.