11 december 2014
Bescherm uw jeugdzorg-dossier
Heeft u te maken met jeugdzorg? En staan er medische gegevens in uw dossier? Houd het dan uit handen van de gemeente. Hieronder leggen we uit wat het probleem is, en wat u eraan kunt doen. Mét voorbeeldbrief.
Op 1 januari 2015 worden de gemeenten verantwoordelijk voor de jeugdzorg. Dat levert een enorm privacy-probleem. Ronald Huissen legt het in zijn boek Privacy in de Zorg glashelder uit:
Ondanks alarmerende kritiek van de Raad van State, de Raad voor de Rechtspraak, het College Bescherming Persoonsgegevens en academici, bevat de nieuwe Jeugdwet nauwelijks concrete regels op het gebied van privacybescherming.
Critici vrezen voor een alwetende gemeente, die zo veel verschillende taken en bijbehorende persoonsgegevens onder haar hoede krijgt dat het niet meer duidelijk is welke informatie voor welk doel wordt gebruikt. Zonder harde wettelijke kaders en echt toezicht krijgt de gemeente vrij spel om privacygevoelige gegevens te koppelen en te gebruiken voor doelen anders dan waarvoor ze oorspronkelijk werden verzameld.
Hun vrees is niet ongegrond: gemeenten hebben tot nu toe een zwakke staat van dienst voor het zorgvuldig omgaan met persoonsgegevens. Intern toezicht heeft geen prioriteit en wordt nauwelijks gehandhaafd. Hoe gaan gemeenten straks om met hun nieuwe verantwoordelijkheden, nu ze bijna volledig carte blanche krijgen van het kabinet? Wordt het straks nog onoverzichtelijker wie binnen de gemeente welke informatie kan inzien? Hoe pakt dat uit voor gezinnen die met jeugdzorg te maken krijgen en van wie zeer vertrouwelijke informatie in de ambtelijke molen gaat? Hoe verhouden de zorgtaken van de gemeente zich tot de andere petten van de gemeente, zoals handhaving van veiligheid en controle op uitkeringen? (Privacy in de Zorg, hdst.3)
Heel concreet: het College Bescherming Persoonsgegevens (CBP) zegt dat er domweg geen wettelijke basis is voor het uitwisselen van persoonsgegevens in het sociale domein (door ambtenaren, zorgverleners, wijkteams, etc.) Het mág gewoon niet. Maar het gaat toch gebeuren. De staatssecretarissen Teeven en Van Rijn hebben het probleem weggewimpeld.
Dossier-overdracht
De vraag is wat er gaat gebeuren met de dossiers die nu nog bij de (provinciale) Bureaus Jeugdzorg liggen, en op 1 januari overgedragen moeten worden aan de gemeenten. Hoe werkt dat? Moeten ouders (of de jongeren zelf) daar expliciet toestemming voor geven? En kun je dat ook weigeren?
Professionals weten het niet, en stellen elkaar daar vragen over. Onder andere op de website Kennisnetjeugd.nl van het Nederlands Jeugdinstituut (NJi). Daar horen ze dan van hun collega's hoe het zit. Namelijk dat er volgens artikel 10.4 lid 3 van de Jeugdwet geen toestemming van de ouders (of de jeugdigen zelf) nodig zou zijn. Kijk maar.
Oeps! We verslikten ons in onze koffie toen we dat lazen. Dat wetsartikel heeft namelijk alleen betrekking op relatief onschuldige gegevens als naam, adres, woonplaats, de hulp die er tot nu toe gegeven is, de hulpverleners die daarbij betrokken zijn, etc.
Voor het overdragen van medische gegevens ligt het anders. Daarvoor is toestemming nodig van de ouders (of de jeugdigen zelf, als die 12 jaar of ouder zijn). En in de praktijk zitten er vaak medische gegevens in het dossier, zoals een psychiatrische diagnose (denk aan autisme, depressie, adhd, etc.) In zo'n geval mag het dossier dus beslist niet zomaar – zonder toestemming – in zijn geheel worden overgedragen.
Maak bezwaar - voorbeeldbrief
Bureau Jeugdzorg Amsterdam is heel netjes: daar dragen ze de dossiers niet zomaar over aan de gemeente. Hulde! Maar helaas zijn lang niet alle Bureaus Jeugdzorg zo netjes. Om te voorkomen dat ze het dossier van uw kind klakkeloos overdragen, bijvoorbeeld op basis van die minkukel-adviezen op Kennisnetjeugd.nl, verdient het aanbeveling om vooraf bezwaar te maken.
We hebben daarvoor een voorbeeldbrief gemaakt. Voor kinderen van 12 jaar en ouder moet uw kind de brief mee-ondertekenen.
De brief is beschikbaar in pdf-formaat. Met copy-paste kunt u de tekst overbrengen naar een Word-document.
Let op (1): breng liever geen wijzigingen aan in de tekst, omdat het juridisch nogal nauw steekt, qua formulering. De huidige tekst is juridisch waterdicht. Na eventuele wijzigingen is hij dat misschien niet meer.
Let op (2): bel eerst even naar uw eigen Bureau Jeugdzorg wat hun beleid is met het overdragen van de dossiers. Als ze het sowieso niet doen, is er natuurlijk geen reden om zo'n alarmerende brief te sturen.
Verder lezen
Privacy in de zorg - Van wie is uw medisch dossier?
Ronald Huissen
ISBN: 9789088505751
88 pagina's
Prijs: € 13,90
Online bestellen
AnneJ
23-11-2015 01:11<p>http://www.npo.nl/de-monitor/22-11-2015/KN_1675284
</p>
<p>Meer over het medisch dossier dat je wel moet overleggen om hulp/PGB te kunnen organiseren. Zo'n keukentafel gesprek voldoet uiteraard niet. Alleen al niet omdat niet BIG-geregistreerde medewerkers, die geen opleiding hebben in de psychische en psychiatrische problemen en ziektes van kinderen, en die niet gebonden zijn aan geheimhouding, toegang krijgen tot een medisch dossier.<br />
Dossiers in handen van gemeenteambtenaren, 'het ligt bij het koffie apparaat'.</p>
pavdeijk
15-02-2015 14:02<p>Ter info:<br />
Ik heb de bezwaarbrief aan BJZ Gelderland (nu JBGld) gestuurd. Zij geven aan, dat het bezwaar niet gegrond is, aangezien de overdracht van de dossiers een wettelijke verplichting is en geen besluit van een bestuursorgaan.<br />
Ik kan wel opvragen bij mijn (laatste) contactpersoon, welke informatie er overgedragen is.</p>
Emine
19-12-2014 17:12<p>Maar wat zijn medische gegevens?
</p>
<p>Er staat niet in het dossier van mijn kinderen dat ik 39 graden koorts heb, wel dat ik 'borderliner lijk te zijn.' Ook staan er verslagen in van door jeugdzorg ingezette lalala-hulpverleners, die dan vertellen dat kind dit of dat zegt. Is dat medische informatie?
</p>
<p>Ook zit er na heel veel gedoe een verslag in van de huisarts die tot een heel andere conclusie komt dan jeugdzorg en die verklaart zich over mijn gezin geen enkele zorgen te maken en stelt dat 'het systeem compleet doorslaat'in de houding naar mijn gezin. Is dit ook medische informatie? Want die wil ik natuurlijk niet kwijt als er toch wordt overgedragen.
</p>
<p>En wat mogen ze dan overdragen? De rest van je dossier, waarin toch nog een meninkje over je staat?</p>
hboeke
17-12-2014 23:12<p>@Flanagan:<br />
- Het punt "Let op (3)" heb ik zojuist weer verwijderd, omdat het niet blijkt te kloppen. (Voor de meelezers: dat punt bevatte een waarschuwing over mogelijke uithuisplaatsingen.) In de oude (huidige) situatie had het misschien gekund, maar na 1 januari klopt het zeker niet meer. Uithuisplaatsingen zijn juist erg duur, dus niet aantrekkelijk voor gemeenten.<br />
- Met "Wie zwijgt stemt toe" bedoelde ik niets lulligs. Alleen maar dat wij zelf niet bij de pakken neer gaan zitten, en gewoon blijven ageren.
</p>
Flanagan
17-12-2014 17:12<p>Op een of ander manier vallen de 3 'let op'- punten mij nu pas op.<br />
Dankzij punt 2 hoef ik niets te doen. Maar punt 3 was dragend voor mijn kritische houding. Als je opgelucht bent, dat je dossier is afgesloten neem je niet zo snel de actie tot het indienen van een verzoekbrief, met het risico dat een gesloten dossier weer herziend wordt.
</p>
<p>@Henk, je reactie' wie zwijgt, stemt toe' vond ik niet aardig.<br />
Na aanleiding van je opmerking dat de instanties zenuwachtig zouden worden, vraag ik mij wel af of je je richt op de gemeente ( de ICT kan toegang zo beheren dat een parkeerwacht niet in je dossier kan kijken) of op de kwaliteit van een dossier, opgesteld door BJZ.
</p>
<p>@Marijke, bedankt voor je informatie.</p>
Marijky
16-12-2014 14:12<p>Ik heb BJZ gebeld en gevraagd wat zij met de dossiers van mijn kinderen doen. Die bleken al gesloten te zijn, omdat op PGB-aanvragen geen 'actief casemanagement wordt gevoerd'.<br />
Niks aan de hand dus, ik begin straks bij de gemeente met een blanco dossier.</p>
hboeke
14-12-2014 15:12<p>@Flanagan: kennelijk heb jij het al opgegeven, maar wij niet. Wij blijven strijdbaar. En bedenk: wie zwijgt, stem toe. Dat willen we niet. Daarnaast heeft de brief ook een juridische status, omdat Jeugdzorg bij voorbaat aansprakelijk wordt gesteld voor eventuele ongewenste gevolgen. Daar zijn instanties altijd heel gevoelig voor. Dan worden ze zenuwachtig en dat is precies de bedoeling.</p>
Flanagan
13-12-2014 22:12<p>De reactie #7 in het gelijknamige draadje op het forum, geeft aan hoe de gemeente te werk gaat; " Maar waarom dan toch altijd weer die verzoeken om voor de zoveelste keer die indicaties door te sturen? Ik zou juist verwachten dat dat gekoppeld is."<br />
De mensen worden dus opnieuw lastig gevallen met vragen terwijl de antwoorden reeds in het jeugdzorg-dossier staat. Opnieuw hun hebben en houwen overdragen om voor hulp in aanmerking te komen. En veilig zijn je gegevens bij BJZ ook niet, aldus de ervaring. Maar welke privacy is nog privé?<br />
Vb Mocht een kind ooit gepakt zijn voor diefstal, dan staat dat ook geregistreerd in de data van buro halt.<br />
Mocht een kind verschillende stoornissen hebben, dan is dat straks ook bekend bij SVB.<br />
Mocht een gezin in vechtscheiding liggen, dan is dit in de rapportage van de sociale dienst ook terug te vinden. Dus welk nut heeft de brief nog?
</p>
hboeke
13-12-2014 15:12<p>@Flanagan: inderdaad, de gemeenten weten al heel veel, vanwege dat Suwinet. In het door mij genoemde boek van Ronald Huissen wordt dit ook uitvoerig behandeld. En sommige gemeenten zijn zó vrijgevig met het uitdelen van autorisaties dat parkeerbeheer kan meekijken in de dossiers van de sociale dienst.<br />
Maar met de jeugdzorg ligt het toch anders. Jeugdzorg-dossiers zijn nu nog niet in bezit van de gemeenten (omdat jeugdzorg een provinciale dienst is). Mijn advies om een brief te schrijven naar jeugdzorg blijft dus gehandhaafd.</p>
Flanagan
13-12-2014 11:12<p>Met dank aan de bkwi.nl hoeft er niets doorgestuurd of overheveld te worden want zij kunnen alle gegevens aan elkaar koppelen. Dat is wel zo fijn voor de overheid en de gemeente.<br />
http://www.bkwi.nl/over-bkwi/wat-doet-bkwi-met-mijn-gegevens/</p>
hboeke
12-12-2014 16:12<p>@Lucerna: tja... Dat vragen wij - van het Platform Bescherming Burgerrechten, waar Ab van Eldijk (zie boven) ook in zit - ons ook altijd af. De standaard-reactie van het CBP is altijd: "we hebben te weinig geld en te weinig mensen. Geef ons meer geld, dan kunnen we meer doen."<br />
Maar waarom ze dan toch zo slap reageren (een waakhond onwaardig) blijft ons een raadsel.</p>
Genista
12-12-2014 15:12<p>Wat hebben we dan aan dat hele CBP? Kan het CBP me dat dan wel uitleggen?</p>
hboeke
12-12-2014 15:12<p>Graag wil ik nog even uitleggen wat het CBP bedoelt, als ze zeggen dat er "geen wettelijke basis" is voor deze uitwisseling van persoonsgegevens. Waarom zeiden ze niet dat de uitwisseling "onrechtmatig" is?
</p>
<p>Het CBP heeft het bewust zo geformuleerd, om de volgende - dubbele - boodschap af te geven:
</p>
<p>1. "Wij van het CBP zullen voorlopig niet handhavend optreden tegen deze uitwisseling van gegevens. (Ook al ontbreekt het op dit moment aan een afdoende wettelijke grondslag, en is de uitwisseling bijgevolg onrechtmatig, maar dat zeggen we dus niet)."<br />
2. "Wij wijzen de overheid erop dat er alsnog een wettelijke regeling getroffen moet worden die deze uitwisseling (achteraf) alsnog kan legitimeren."
</p>
<p>Oftewel: het CBP wil niet handhavend optreden, in verband met TOEKOMSTIGE wetgeving. Je ziet deze – teleurstellende – handelwijze van het CBP ook bij andere dossiers.
</p>
hboeke
11-12-2014 15:12<p>Goeie vraag! We gaan hem voorleggen aan onze jeugdzorg-deskundigen.</p>
Marijky
11-12-2014 15:12<p>Maar.... Ik moet in 2015 bij de gemeente een PGB aanvragen. Dat krijg ik niet als mijn kind niets 'mankeert'. Dus dan moet de gemeente toch op de hoogte zijn van een diagnose?</p>